ارزيابي كيفي تناسب اراضي براي كشت گلرنگ و سويا در منطقه دماوند به روش كشت فارياب

Qualitative Land Suitability Evaluation For Safflower and Soybean in Damavand Area

منطقه‏ي مورد مطالعه در شمال شرق تهران به فاصله حدود 45 تا 77 كيلومتري در مسير جاده تهران فيروزكوه واقع شده؛ از نظر موقعيت بين? 59/ْ51 تا ? 23/ْ52 طول شرقي و? 35/ْ35 تا ? 45/ْ35 عرض شمالي قرار دارد. ارتفاع منطقه از سطح دريا (در پايين‏ترين بخش 1800 و در بالاترين قسمت 2300 متر) و وسعت كل اراضي مطالعه شده 20000 هكتار مي‏باشد كه اين مطالعه براي كشت آبي گلرنگ و سويا انجام پذيرفته است‏. مراحل انجام اين آزمايش شامل انجام برخي مطالعه‏هاي خاك‏شناسي‏، نمونه‏برداري خاك‏، تجزيه آزمايشگاهي نمونه‏هاي خاك‏، جمع‏آوري اطلاعات اقليمي زراعي براي محصولات مورد نظر و تهيه نقشه‏ي ارزيابي خاك با استفاده از سيستم GIS و ارزيابي تناسب اراضي براي تيپ‏هاي بهره‏وري مورد نظر در منطقه بوده است. پس از جمع‏آوري اطلاعات خاك‏، اقليم و پستي و بلندي و تعيين نيازهاي خاكي و اقليمي گياه از روي جدول‏هاي ارايه شده توسط Sys &FAO ارزيابي كيفي با استفاده از روش‏هاي پارامتريك (ريشه دوم‏) و محدوديت ساده از راه مقايسه‏ي خصوصيات اقليمي‏، توپوگرافي ‏و خاك با نيازهاي رويشي هر محصول انجام شود. با اين روش تاريخ‏هاي مناسب عمليات زراعي از قبيل زمان عمليات تهيه‏ي زمين‏، كاشت‏، شروع و پايان دوره رشد نيز اندازه‏گيري شد. خاك‏هاي موجود در منطقه در دو رده‏ي انتي‏سل و اينسپتي سل تفكيك شده‏اند. نتايج ارزيابي كيفي اراضي نشان‏دهنده‏ي اين است كه خصوصيات اقليمي در رشد و توليد محصولات مورد نظر در منطقه به ترتيب سبب كاهش 52/37 و 5/5 درصدي براي توليد محصول سويا و گلرنگ نسبت به توليد پتانسيل آن‏ها خواهد شد. هم‏چنين برخي از خصوصيات خاك و توپوگرافي كه از عوامل محدود كننده‏ي توليد محصولات مي‏باشد به شرح زير تعيين شدند: عوامل محدود‏ كننده‏ي توليد براي محصول گلرنگ شامل آهك‏، پستي و بلندي، pH و در مورد محصول سويا حضور آهك و سنگريزه و در برخي از واحدهاي اراضي توپوگرافي ‏مي‏باشد.

This zone which is studied is located in north eastern of Tehran with 45 to 77 kilometers in distance in Tehran -Firoozkouh path,and it is between 5 1 759ʹ to 52 /ʹ 23east longitude and 35/ʹ 35ʹ to 35/ʹ 45 north latitude. The height of this zone from sea surface (in the lowest part 1800 and the highest part 2300 meters) and the area of total studied area was 20.000 hac. The stages to this research were Soil Survey,Soil sampling, Laboratory analysis of soil samples, Collection of Climatic farming System for Selected Crops. Soil Suitability mapped with the use of GIS system, and evaluation of qualitative Land Suitability for Land Utilization types in the study area. For qualitative evaluation of Lands dataʹs from detailed soil Survey, studies and Climatological figures and Topography Characteristics were used as the physical parameters, as Compared with crop requirements of using the standard and rating tables of sys and parametric methods proposed by FAO in 1973. Qualitative evaluation was carried out according to both simple limitation and parametric approaches by comparing climate, topography and soil characteristic to crop requirements. Results of qualitative land evaluation indicated that the climatic characteristics will cause limitation of %5.5 and %37.5 respecting for Safflower- Soybean growth and production in the research area some, soil characteristics and topography are limiting factors too. For All production, the main limiting factors included percentage of calsium. For safflower: the limiting factors included Coarse fragment and Relief and PH. For soybean: : the limiting factors included Coarse fragment .Based on actual yield of crops in studied region the square root method was superior to simple limiting method in determining land suitability of land units.