جايگاه زن در ادبيات نمايشي دفاع مقدس از ديد نظريه ي فمينيستي

جايگاه زن در ادبيات نمايشي دفاع مقدس از ديد نظريه ي فمينيستي

نظريه ي فمينيسم به عنوان يكي از نظريه هاي مطرح عصر حاضر، تلاش دارد مطالعات جهان پيرامون خود را در معرض پرسشي اساسي قرار دهد: «درباره ي زنان چه مي دانيم؟» از درون اين پرسش سوال هاي مهم ديگري مطرح مي شود: موقعيت زنان چگونه است؟ و زنان در اين موقعيت ها، چه تأثيري دارند و چه مي كنند؟ در اين مقاله به نقد و بررسي ادبيات نمايشي دفاع مقدس با تأكيد بر جايگاه زن در شش نمايشنامه ي شاخص از اين جريان هنري معاصر ايران خواهيم پرداخت. با آن كه دفاع مقدس ملت ايران بدون هيچ گونه تمايز جنسيتي، زنان و مردان را درگير خود ساخته بود، اما جايگاه زنان در نمايشنامه هاي دفاع مقدس؛ متزلزل و ميزان تأثيرگذاري آنان در زندگي فردي و اجتماعي در دنياي متن آثار نمايشي، كم اهميت تصوير شده است. تحليل كارنامه سي ساله ادبيات نمايشي دفاع مقدس چه از نظر كمي و چه از نظر كيفي، بر اساس روي كردهاي ليبرال¬فمينيسم تا فمينيسم اسلامي، نشان مي دهد اين آثار نتوانسته¬اند بازتاب دهنده جايگاه واقعي زن و نقش غيرقابل انكار او در دوران جنگ و پس از آن، باشند.

As a prominent contemporary theory, feminism tries to challenge other fields of study by this question: What do we know about women? This question entails other questions: what is the status of women? How influential are women in these statuses? This article tries to examine and criticise the dramatic literature of the holy defense with an emphasis on womenʹs status in six outstanding dramas in this contemporary trend of art in Iran. Although the holy defense of the Iranian nation engaged men and women indiscriminately, an unstable status of women in the related dramas has been shown, and their influence through their personal and social life has been belittled. An analysis of the 30-year-long activities of the dramatic literature of the holy defense, whether qualitatively or quantitatively, based on liberal feminism to Islamic feminism approach, shows that these works have failed to reflect the true status of women and their undisputable role during war and post-war period.