بررسي اثرات تلقيح توام بذر ارقام لوبيا قرمز با باكتري‌هاي ريزوبيوم و افزايش دهنده رشد (PGPR) بر عملكرد و اجزاي آن

بررسي اثرات تلقيح توام بذر ارقام لوبيا قرمز با باكتري‌هاي ريزوبيوم و افزايش دهنده رشد (PGPR) بر عملكرد و اجزاي آن

به منظـور تعيين اثــرات تلقيح توام بذر ارقام لـوبيا قرمـز با سويه‌هاي مختلف باكتــري Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli و باكتري‌هاي افزاينده رشد بر عملكرد و تعيين بهترين تلفيق باكتري رقم، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در بهار و تابستان سال هاي زراعي 1385 و 1386 در مزرعه آموزشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهركرد انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي تلقيح توام بذر با دو سويه باكتري ريزوبيوم و دو سويه باكتري افزاينده رشد شامل Rb-133، Rb-136، Rb-133+Azospirillum ، Rb-136+Azospirillum ، Rb-133+Pseudomonas ، Rb-136 +Pseudomonas و يك تيمار بدون تلقيح و بدون كود (شاهد)و يك تيمار كودي (46 كيلوگرم در هكتار نيتروژن) در كرت هاي اصلي و سه رقم لوبيا قرمز به نام‌هاي اختر، گلي و صياد در كرت هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج وجود اختلاف معني دار بين كرت‌هاي اصلي در خصوص صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و عملكرد دانه را نشان داد. ارقام تلقيح شده توام با باكتري پسودوموناس بيشترين و تيمارهاي شاهد (بدون تلقيح و بدون كوددهي) كمترين ميزان عملكرد را داشتند. اثرات متقابل بين ارقام و عوامل تغذيه، بر عملكرد دانه در سال اول معني‌دار نبود، اما در سال دوم و نيز در تجزيه مركب دو ساله، اختلاف معني دار وجود داشت. بيشترين و كمترين عملكرد دانه به ترتيب در‌ تيمار تلقيح بذر رقم اختر با سويه باكتري ريزوبيوم Rb-133 و Pseudomonasو در ارقام گلي و صياد شاهد به‌دست آمد.

To evaluate seeds inoculation effects on Iranian bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars with different strains of Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli with Plant growth promoting bacteria (PGPR) on yield, N2 fixation rate and determining the best bacteria× cultivar combination, a spilt plot experiment in randomized complete block design was conducted in the training farms in Islamic Azad University Shahrekord, Iran in 2006 and 2007. The factor A was six bacterial strains Rb-133, Rb-133 + Azospirillum, Rb-133 + Pseudomonas, Rb-136, Rb-136 + Azospirillum, Rb-136 + Pseudomonas and non-inoculated controls including with and without application of nitrogen fertilizer treatment (100 kg N ha-1). Three bean cultivars Sayad, Akhtar and Goli were assigned as factor B to subplots. The results revealed that there were significant differences among factor A in grain yield, number of pods per plants, number of seeds per pods, number and weight of nods at early flowering (45-50 days after emergence), shoot nitrogen content and N2 fixation rate. Treatment of inoculated seeds with strain bacteria × Pseudomonas and non-inoculated control (without N–fertilizer application) demonstrated the highest and lowest grain yield, respectively. The interaction between strains × cultivars effects in seed yield were not of significant difference, but the results of mean comparison by DMRT (at 5% level) showed the highest and lowest seed yield associated to Akhtar + Rb-133 + Pseudomonas and Goli + control respectively. The results showed that all treatments of bacteria were capable of nodulation; however, strains Rb-133 gave highest nodule dry weight, N total (shoot) and percent of fixed N2. An efficient symbiosis was achieved with strain Rb-133, since total N content of plants inoculated with these strains and N content in soil after harvesting in main plots were similar to that of plants supplied with N –fertilizer treatment.