بررسي عامل هاي موثر بر صادرات خاويار ايران

خاويار يكي ازمهمترين محصولات صادراتي دربخش شيلات كشور به شمار مي آيد . در اين پژوهش به منظور مطالعه ي عامل هاي مؤثر بر صادرات خاويار ايران ، نخست تابع عرضه ي صادرات براي دوره ي زماني 1385-1370برآورد و سپس ميزان نا پايداري درآمد صادراتي و نرخ رشد مركب صادرات خاويار كشور توسط مدل روند نمايي محاسبه و در پايان با استفاده از روش سهم ثابت بازار ، عملكرد صادرات خاويار ايران با ميانگين جهاني آن مقايسه شده است . داده ها و آمار مورد نياز براي اين مطالعه به صورت سري زماني و ازشركت مادر تخصصي ايران ، اداره ي بازرگاني ، اداره ي كل شيلات مازندران، اداره ي امور ماهيان خاوياري مازندران ، بانك مركزي و ساير سازمان هاي وابسته جمع آوري شده است . نتايج بدست آمده ازبررسي تابع عرضه ي صادرات نشان مي دهد كه ميان متغيرهاي توليد داخلي و نرخ ارز با ميزان صادرات خاويار رابطه اي مثبت ومعني دار وجود دارد ، درحالي كه بين قيمت جهاني خاويار و ميزان صادرات آن رابطه اي معكوس و معني دار وجود دارد. نرخ رشد توليد و صادرات خاويار در طول دوره ، منفي و نرخ رشد قيمت جهاني خاويار مثبت است . اثرتجارت جهاني نيز بيشترين سهم را دركاهش صادرات داشته است . نتايج بدست آمده نشان مي دهد كه علت اصلي ناپايداري درآمد صادراتي به عرضه ي آن مربوط مي شود . بنابراين ، بايستي با نظارت و كنترل ويژه بر زيستگاهها و صيدگاههاي اين ماهيان ، با پديده ي قاچاق كه سهم زيادي در كاهش ميزان توليد دارد ، مبارزه شود . همچنين مي‌توان با روي آوردن به پرورش ماهيان خاوياري و تقويت اين بخش و صادر كردن خاويار پرورشي ، تا حدودي اين كاهش در توليد و صادرات و در پي آن كاهش درآمد صادرتي ناشي از آنها را جبران كرد.