تجزيه و تحليل طيفي آتش به‌منظور شناسايي و برآورد وسعت مناطق دچار حريق

تجزيه و تحليل طيفي آتش به‌منظور شناسايي و برآورد وسعت مناطق دچار حريق

ساليانه در كشور ما صدها مورد آتش‌سوزي در جنگل‌ها و مراتع اتفاق مي‌افتد و هزاران هكتار از درختان، درختچه‌ها و گياهان را طعمه خود مي‌سازد. حريق‌ها علاوه بر خسارات اقتصادي، آثار مخرب زيست‌محيطي را نيز به دنبال دارند. وقوع آتش‌سوزي‌هاي مكرر در مناطق مختلف ايران در چند سال گذشته پژوهشگران منابع طبيعي را بر آن داشته است تا پژوهش‌هاي جديدي در عرصه‌هاي باارزش جنگلي انجام دهند. در پژوهش حاضر از تصاوير ماهواره‌اي MODIS و Landsat ETM+ به‌منظور آشكارسازي، و تعيين وسعت مناطق دچار حريق در نخلستان‌هاي شهر خور از توابع استان اصفهان استفاده گرديده است. سنجنده MODIS در لحظه عبور از فراز اين منطقه، آتش‌سوزي‌اي را در تاريخ يازدهم مرداد ماه 1387 ثبت كرد، كه با الگوريتم بومي‌شدة كشف آتش، مكان حريق‌ها مشخص گرديد. در روش پيشنهادي، براي شناسايي آتش پس از انجام تصحيحات راديومتري و هندسي با استفاده از ماسك ابر و آب اين دو پديده از تصوير حذف شدند و سپس با تعيين حد آستانة مناسب، نواحي داراي پتانسيل آتش مشخص گرديد. در اين نواحي پيكسل‌هايي كه درجه حرارت روشنايي آنها در باند 22 كمتر از 293 درجه كلوين و ميزان انعكاس طيفي آنها در باند 2 كمتر از 3/0 و اختلاف دمايي باند 22 و 31 كمتر از 10 درجه كلوين بود، به عنوان پيكسل‌هاي داراي پتاسيل آتش علامت‌گذاري شدند و با تعيين حد آستانه و آزمون‌هاي مختلف، اقدام به استخراج پيكسل‌هاي آتش گرديد. نتايج نشان مي‌دهد كه با استفاده از حد آستانه 310 درجه كلوين براي باند 22 كه براي مقياس جهاني در نظر گرفته شده است، آتش‌هاي سرد و كوچك آشكار نمي‌شوند. لذا از حد آستانة بهينه‌شده استفاده گرديد. همچنين به‌منظور تعيين وسعت منطقة دچار حريق از تصاوير ماهواره‌اي Landsat ETM استفاده شد. پس از انجام طبقه‌بندي با روش طبقه‌بندي بيشترين شباهت، وسعت منطقة سوخته‌شده تعيين گرديد. نتايج حاصل از مطالعه حاضر نشان مي‌دهد كه اين آتش‌سوزي وسعتي حدود 9 هكتار را طعمه حريق ساخته است.