بررسي تنوع و تعيين فاصله ژنتيكي در 25 ژنوتيپ گلرنگ بهاره Carthamus tinctorius L.

Investigation of variation and determination of genetic distance among 25 genotypes of spring safflower (Carthamus tinctorius L.)

گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) يكي از گياهاني است كه سازگاري بالايي به خشكي دارد و براي كشت در مناطق خشك و نيمه خشك مناسب است. در اين آزمايش تعداد 25 ژنوتيپ گلرنگ بهاره شامل ژنوتيپ¬هاي بومي ايراني و ارقام خارجي در قالب يك طرح لاتيس ساده ‌(5×5)، در سال زراعي 1384-1383 در منطقه كرج ارزيابي شدند. صفات مختلفي از جمله تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه¬هاي فرعي، روز تا گلدهي، روز تا رسيدگي، درصد روغن، عملكرد دانه و روغن بررسي شد. نتايج نشان داد كه بين ژنوتيپ¬ها از لحاظ همه صفات اختلاف معني¬داري وجود دارد. بيشترين عملكرد دانه و روغن به I.L.111 و T.N.612-A تعلق داشت. عملكرد دانه با تعداد غوزه در بوته، تعداد شاخه¬هاي فرعي، روز تا گلدهي، بيوماس و عملكرد روغن همبستگي مثبت و معني¬داري داشت. تجزيه كلاستر به روش وارد و فاصله اقليدسي 25 ژنوتيپ را در سه كلاستر گروه¬بندي كرد.

Safflower {Carthamus tinctorius L.) is one of the plants which has a high adaptation to different conditions such as resistance to drought and it is suited to be grown in arid and semi-arid regions. In this experiment, 25 genotypes of spring safflower including Iranian local genotyps and foreign cultivars were evaluated in a simple lattice Design (5x5) in 2004-2005 in Karaj. Different traits studied include: head number each plant, seeds each head, plant height, number of secondary branches, days to flowering, days to maturity, oil percentage, 1000 seed weight, seed and oil yields. The results showed that there were significant differences among the genotypes for all traits. The highest seed and oil yields belonged to I.L.I 11 and T.N.612-A,Seed yield had positive and significant relationships with head number each plant, number of secondary branches, days to flowering, biomass and oil yields. Cluster analysts using Wardʹs method and Euclidian distances, classified the 25 genotype into three clusters.