ارزيابي عملكرد مدل‌هاي لاجيت در پيش بيني بازده سهام

An Evaluation of the performance of Logit Models in Stock return prediction

هدف دانش حسابداري، تهيه اطلاعات سودمند براي تصميم‌گيري اقتصادي است. يكي از معيارهاي سودمندي اطلاعات حسابداري، توان پيش بيني آن است.پيش بيني بازده سهام اگرچه پيچيده است ولي همواره مورد علاقه سرمايه‌گذاران مي‌باشد. سرمايه‌گذاران و تصميم‌گيران جهت پيش‌بيني بازده سهام نيازمند اطلاعات هستند. بخشي از اين اطلاعات از طريق گزارش‌هاي مالي شركتها تامين مي شود. گزارشهاي مالي محصول حسابداري است، لذا سودمندي آن را مي توان از طريق بررسي نقش اين اطلاعات در پيش بيني بازدهي سهام بررسي كرد. يكي از موضوعات مهم در اين پيش‌بيني‌ها انتخاب مدلهاي مناسب مي‌باشد. اين پژوهش با استفاده از مدل‌هاي لاجيت و انتخاب تغييرات بازدهي سهام جهت پيش بيني، به دنبال آزمون تجربي سودمندي اطلاعات حسابداري مي باشد. متغيرهاي حسابداري پژوهش با توجه به نتايج تحقيقات انجام شده در ايران (رحماني 1381و شعري 1383‌) وخارج از كشور ( او وپن مان 1989 ) شامل 17 نسبت مالي است. متغير وابسته بر اساس سه تعريف از بازدهي شامل تغيير در بازدهي خام، تغيير در بازده تعديل شده بر اساس بازده بازار و بازده تعديل شده بر اساس اندازه است. بر اساس نمونه اي متشكل از 74 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مدلهاي لاجيت براي دوره 5 ساله (1383-1379) و همچنين براي تك تك سالهاي 1379 الي 1383 برازش شد. نتايج نشان داد كه اقلام صورتهاي مالي، توان تبيين و پيش بيني تغييرات بازده سهام را دارند. نسبتهاي مالي معنادار در مدلهاي برازش شده براي تك تك سالها در طول زمان تغيير كرده كه بيانگر ناپايداري متغير هاي حسابداري ( نسبتهاي مالي ) تبيين كننده تغييرات بازدهي سهام در طول زمان مي باشد.جهت مقايسه عملكرد مدلهاي لاجيت با مدلهاي رگرسيون خطي در پيش بيني بازده سهام، مدلهاي رگرسيون خطي براي دوره 5 ساله (1383-1379) برازش شد. نتايج نشان داد كه عملكرد دو مدل تفاوت معني داري ندارند. نهايتا بر اساس پيش بيني مدلهاي لاجيت در دو دوره سه ساله 1381-1379 و 1382-1380 ، پرتفوي هاي مصون بر اساس دو طرح برش Pr‌ ( 5/0 و 5/0 ) و (6/0 و 4/0) تشكيل شد. نتايج حاصل نشان داد كه از مجموع 12 پرتفوي تشكيل شده تنها 4 پرتفوي موفق به كسب بازدهي اضافي نسبت به بازار شده اند.اين پژوهش از طريق جمع آوري شواهد تجربي در خصوص سودمندي اطلاعات حسابداري و بررسي عملكرد مدل آماري لاجيت در پيش بيني بازدهي سهام و اجراي استراتژي سرمايه گذاري مصون, مي تواند به دانش حسابداري وسرمايه‌گذاري ، كمك نمايد.

The goal of accounting knowledge is to provide useful information for economic decision making. A major criterion for the usefulness of information is its prediction ability. Predicting stock return is difficult; but always interesting to the investors. Investors and decision makers need information for predicting stock return. Part of this information is covered by financial reporting. Financial reports are the products of accounting, therefore, its usefulness can be considered by the role of financial information in predicting stock returns. One of the most important subjects in such predictions is selecting the appropriate models. This study examines the usefulness of accounting information in an empirical way by using logit models and selecting the stock returnʹs differences. Seventeen financial ratios are included in the study, based on the results of an Iranian research (Rahmani, 2003 & Sheri, 2005) and the results of foreign research (Ou & Penman 1989). Dependent variables are raw return, market-adjusted return and size-adjusted return, as mentioned in three definitions of return. The logit models were estimated based on a pooled data set of a sample of 74 firms listed in Tehran Stock Exchange over a five-year period of 2001 - 2005 and also for each year since 2001-2005. The results demonstrated that financial statements items could predict and explain the stock return changes. The meaningful financial ratios that were significant in estimated models for each single year were not constant over the period, which indicated changes of accounting variables (financial ratios) as an effective factor in the changes of stock return. To compare the performance of logit models with regression in predicting stock return, prediction regression models were estimated over five years (2001-2005). Results demonstrated that the two models performances were not meaningfully different. Finally, on the basis of logit modelsʹ prediction over 2001-2003 & 2002-2004, hedge portfolios are formed on the base of two cut off pr plans (0.5 , 0.5) & (0.6 , 0.4). Results indicated that from 12 portfolios, only 4 portfolios could earn excess returns. This study, by gathering empirical documents about the usefulness of accounting information and investigating the logit model in stock return prediction and implementing the hedged investment strategy, can contribute to the accounting and investment knowledge.