بررسي عوامل موثر بر عرضه و تقاضاي مقواي كنگره اي در ايران: نگرش سيستمي

The Study of Factors Influencing Corrugated Board Supply and Demand in Iran: A Systematic Approach

مقواي كنگره اي يك محصول توليدي با ارزش براي بسته بندي كالاهاي مختلف جهت ارايه به بازارهاي داخلي و بين المللي مي باشد، لذا جهت توسعه صنعت توليد اين محصول و شناسايي تغييرات در عرضه و تقاضا براي آن، لازم است كه الگوي توليد و مصرف و مهمترين متغيرهاي موثر بر آن را شناسايي نمود. از اين رو در بررسي حاضر، در ابتدا به تشريح مدل هاي عرضه و تقاضاي مقواي كنگره اي در ايران و شناسايي اجزاي تشكيل دهنده آنها پرداخته و سپس با استفاده از داده هاي سري زماني 1360 تا 1368 و روش سيستمي حداقل مربعات سه مرحله اي تكرار شونده (I3SLS) به تخمين هم زمان توابع عرضه و تقاضاي مقواي كنگره اي در ايران پرداخته شده است. نوع تابعي كه براي توابع عرضه و تقاضاي مقواي كنگره اي در ايران در نظر گرفته شده است، يك تابع خطي لگاريتم– لگاريتمي مي باشد. علت انتخاب چنين مدلي دستيابي به ضرايبي است كه مستقيماً كشش ها را برآورد مي كند. در اين راستا قبل از برآورد مدل معادلات هم زمان، ايستايي هر يك از متغيرها در حالت لگاريتمي با استفاده از آزمون ريشه واحد ديكي فولر تعميم يافته((ADF در سطح معني دار 5 درصد مورد بررسي قرار گرفت و سپس معادلات در حالت ايستايي متغيرها با روش I3SLS تخمين زده شدند. نتايج حاصل از تخمين نشان داد كه متغيرهاي توليد ناخالص ملي در سال قبل، جمعيت كل كشور، شاخص بهاي كالا و خدمات مصرفي(CPI) و ارزش افزوده بخش صنعت در تابع تقاضاي مقواي كنگره اي از لحاظ آماري در سطح اطمينان 5 درصد معني دار شناخته شده اند، به طوري كه متغيرهاي توليد ناخالص ملي در سال قبل، جمعيت كل كشور و ارزش افزوده بخش صنعت اثر مثبت و متغير شاخص بهاي كالا و خدمات مصرفي اثر منفي بر ميزان تقاضا براي مقواي كنگره اي در ايران دارند. همچنين متغير مجازي جنگ از لحاظ آماري در سطح 5 درصد معني دار شده است كه تاثير مثبت سال هاي جنگ را بر ميزان تقاضا براي مقواي كنگره اي در آن زمان نشان مي دهد. در تابع عرضه‌، متغيرهاي ميزان توليد، مصرف و واردات مقواي كنگره اي در سال قبل، نرخ تورم و همچنين هزينه توليد مقواي كنگره اي در سال قبل، از لحاظ آماري در سطح 5 درصد معني‌دار شناخته شده‌اند به طوري كه ميزان مصرف مقواي كنگره اي در سال قبل، اثر مثبت و متغيرهاي ميزان توليد و واردات مقواي كنگره اي در سال قبل، هزينه توليد مقواي كنگره اي در سال قبل و نرخ تورم، اثر منفي بر ميزان توليد اين محصول در ايران دارند .

Corrugated board is considered a valuable commodity for packaging at both international and domestic markets, therefore it is necessary to identify the consumption and production patterns as well as the most important and effective variables on it for the development of corrugated board production industry in Iran and understanding the variation in demand for this product, Based on this information it can be forecasted. In this study, the dynamic econometric model has been used to demonstrate simultaneous relationship between supply and demand. Coefficients of the model were estimated applying 3SLS procedure with the time series data from 1981 to 2007. In this respect before estimating equations Augmented Dicky-Fuller (ADF) test was used for the analysis of the variables cointegration at 5% significant level.The study results indicated that in the demand function, the variables including, intercept, price,GNP in the previous period, Population, CPI, industrial added value IAV and the war dummy are significantly different at 0.05% level. However, in the supply function, intercept, production ,consumption and import quantity in the previous period, inflation rate, cost price in the previous period simultaneously influence consumption and production.