انتخاب مناطق حفاظت شده جديد با تاكيد بر تيپ‌هاي گياهي و استفاده از C-Plan (مطالعه موردي: استان كهگيلويه و بويراحمد)

انتخاب مناطق حفاظت شده جديد با تاكيد بر تيپ‌هاي گياهي و استفاده از C-Plan (مطالعه موردي: استان كهگيلويه و بويراحمد)

در اين مقاله با تأكيد بر تنوع زيستي گياهي، شبكة مناطق حفاظت شدة استان كهگيلويه و بويراحمد از نظر معرفي انواع تيپ‌هاي گياهي به منزلة جانشين تنوع زيستي ارزيابي شده است. در روش "برنامه‌ريزي سيستماتيك حفاظت"، دو نوع هدف براي ارزيابي وضعيت حفاظت تنوع زيستي تعريف مي‌شود: درصدي از سطح كل منطقة مورد مطالعه كه مي‌تواند به حفاظت اختصاص يابد و درصدي از هر تيپ گياهي كه مورد نظر حفاظت است. هدف نوع اوّل برابر با سطح مورد نياز براي بر آورده شدن كامل اهداف تعيين شده براي تمام تيپ‌هاي گياهي و هدف نوع دوم بر‌حسب ارزشهاي تنوع زيستي و نادر بودن هر تيپ گياهي محاسبه شده است. خلأ‌هاي حفاظتي تيپ‌هاي گياهي با روي‌هم‌اندازي نقشة آنها و مناطق حفاظت شدة موجود تعيين شد. سپس با استفاده از سيستم پشتيبان تصميم‌گيري C-Plan و واحدهاي برنامه‌ريزي حاصل از تلفيق تيپ‌هاي گياهي و تيپ‌هاي اراضي، شبكه‌اي از مناطق حفاظت شده كه اهداف تعيين شده براي همه تيپ‌هاي گياهي را برآورده كند با فرض وجود و عدم وجود مناطق حفاظت شدة موجود، انتخاب و كارايي اين دو شبكه بر حسب مساحت اضافي مقايسه شد. شبكه‌اي از مناطق حفاظت شده كه با فرض عدم وجود مناطق حفاظت شدة موجود انتخاب شده باشد داراي كارايي بهتري (مساحت اضافي معادل 29/7 درصد وسعت كل محدودة مورد مطالعه) خواهد بود. با اين حال به دليل ارزشهاي مناطق حفاظت شدة موجود بر حسب عناصري غير از تيپ‌هاي گياهي، اجراي شبكه‌اي كه با فرض وجود مناطق حفاظت شدة انتخاب شده باشد با وجود كارايي كمتر (مساحت اضافي معادل 08/10 درصد) پيشنهاد شد.

In this study the representativeness of protected areas emphasizing vegetation types has been considered in central Zagros, K & B province, Iran. Using "Systematic Conservation Planning" as the method of study and "C-Plan" as conservation decision support tools imply determining goals (% of study area need to be conserve) and targets (% of each vegetation types). Conservation target for each vegetation type was determined based on their natural rarity and encountered threats. Conservation gaps for each vegetation types realized by overlaying their maps and PAs network map. Then, using C-Plan two set of PAs network with and without taking in to account existing PAs was selected and compared in terms of area efficiency. The network which not take in to account existing protected areas as a constraint, is more efficient (total redundant area equals to 7.29% of the study area) comparing to the other one (total redundant area equals to 10.08% of the study area). However, due to the probable efficiency of existing PAs network for other taxa (mammals, birds, reptiles), it proposed to remaining current PAs network and adding new protected areas based on their complementarity for vegetation types.