بررسي ملاك‌هاي رفتاري همسرگزيني از ديدگاه تكاملي

بررسي ملاك‌هاي رفتاري همسرگزيني از ديدگاه تكاملي

پژوهش حاضر به منظور بررسي تفاوت جنسيتي در ملاك‌هاي رفتاريِ همسرگزيني، از ديدگاه تكاملي، و نيز به منظور بررسي رابطه بين ملا‌ك‌هاي رفتاريِ همسرگزيني، جنسيت، وضعيت تاهل، و رشته تحصيلي صورت پذيرفت. جامعه آماري اين پژوهش 8487 نفر دانشجوي دختر و پسر دانشگاه تهران بودند كه از ميان آنها، تعداد 416 نفر با روش نمونه‌گيري طبقه‌اي برگزيده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه "ملا‌ك‌هاي رفتاري همسرگزيني" بود كه توسط محققان ساخته شد. داده‌ها به وسيله آزمون t براي دو گروه مستقل، تحليل واريانس يك طرفه (ANOVA)، و آزمون تعقيبي شفه تحليل شدند. يافته‌ها نشان دادند كه در مقايسه بين دو جنس، زنان نسبت به مردان براي عامل‌هاي ابراز محبت، آراستگي ظاهري، مرفه بودن، جسور بودن، و مذهبي بودن ارزش بيشتري قايل هستند؛ در مقابل، مردان براي عامل مغرور بودن ارزش بيشتري در زنان قايل هستند. در زمينه وضعيت تاهل، افرادمتاهلِ هر دو جنس، در مقايسه با افراد مجرد، اهميت بيشتري براي عامل ابراز محبت قايل بودند. در زمينه ارتباط رشته تحصيلي با ملاك‌هاي همسرگزيني، دانشجويان گروه علوم انساني در مقايسه با دانشجويان گروه هنر و دانشجويان گروه هنر در مقايسه با دانشجويان گروه علوم پايه، ارزش بيشتري براي عامل ابراز محبت قايل هستند. در عامل‌ مرفه بودن، دانشجويان گروه علوم انساني، در مقايسه با دانشجويان گروه هنر، و دانشجويان گروه علوم پايه، در مقايسه با دانشجويان گروه هنر، ارزش بيشتري براي عامل مرفه بودن قايل هستند. در عامل‌ مذهبي بودن، دانشجويان گروه علوم انساني، در مقايسه با دانشجويان گروه فني مهندسي، و نيز در مقايسه با دانشجويان گروه هنر، ارزش بيشتري براي عامل مذهبي بودن قايل هستند. يافته‌هاي اين پژوهش تاييدي است بر نظريه تكاملي درباره ملاك‌هاي همسرگزيني و تفاوتهاي جنسيتي در اين ملاك‌ها.

The purpose of this study was to determine gender differences in the behavioral criteria for spouse selection from the evolutionary perspective, and also to evaluate the relationship among behavioral criteria for spouse selection, gender, marital status and field of study. The population of this study consisted of 8487 students studying at some of the faculties of the Tehran University from which a sample of 416 men and women were selected through stratified sampling. The researchers formulated and subsequently administered a questionnaire entitled the “Behavioral Criteria for Spouse Selection Questionnaire”. Data analysis was carried out by the independent sample t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and the Scheffe post hoc test. Results showed that the most important criteria were expressing affection and boldness for women and men, respectively. With regard to gender and behavioral criteria for spouse selection, expressing affection, attractive appearance, wealth, boldness, and religiousness were higher values for women compared to men. In contrast, a woman who had pride was valued more by men. Regarding marital status, both sexes who were married considered expressing affection as the most important factor, compared to their unwed counterparts. In respect to the field of study and behavioral criteria for spouse selection, students of the Faculty of Humanities valued expressing affection more than the Arts Faculty students. Likewise, the Arts Faculty students valued the same criteria more than the Faculty of Basic Sciences students. Humanities students valued wealth more than art students, and basic sciences students valued the same criteria higher than art students. Humanities students valued religiousness more than engineering students, and humanities students valued the same criteria higher than art students. Findings of this research have confirmed the hypothesis of the evolutionary theory of gender differences in spouse selection.