بررسي و سنجش تناسب شغلي كاركنان و ارايه ي راهكارهايي جهت بهبود آن (مطالعه موردي: شركت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران)

Analysis of Occupational Appropriateness of Personnel and to Present Strategies for itʹs Improve (A case study in NIRDC)

تناسب شغلي (تناسب بين ويژگي‌هاي شخصي و الزام‌هاي شغلي) يكي از مباحث بنيادين مديريت منابع انساني است؛ اين فرض اثبات شده است كه وجود تناسب شغلي، ضرورت سازماني به‌منظور بهره‌وري نيروي انساني است. با توجه به اهميت تناسب شغلي، در اين پژوهش، تناسب شغلي مورد بررسي و سنجش قرار گرفته و راهكارها و پيشنهادهايي جهت بهبود آن ارايه گرديده است. بنابراين هدف اصلي اين پژوهش، بررسي و سنجش تناسب شغلي كاركنان ستادي شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران، است. به‌منظور سنجش تناسب شغلي، از بانك اطلاعات شغلي بين‌المللي (O*NET) استفاده شد، با توجه به اين موضوع كه درجامعه‌ي مورد مطالعه، 37 عنوان شغلي در بخش ستادي، موجود بود و شناسايي شد؛ اين مشاغل باتوجه به شرح شغل آن‌ها با شرح شغل مشاغل استانداردي كه در پايگاه اطلاعات شغلي بين‌المللي موجود است، مورد مقايسه و تطبيق قرار گرفت و در نهايت، 27 عنوان شغلي با كد بين‌المللي و نمره‌ي دانش، مهارت و توانايي‌هاي مورد نياز، تعيين و مشخص شد و 27 پرسشنامه با توجه به اين عنوان‌هاي شغلي كه هريك از پرسشنامه‌ها به‌طور ميانگين شامل 21 سوال است، طراحي و تدوين شد، پايايي پرسشنامه‌هاي سنجش تناسب شغلي 87/0 به دست آمد و چون آلفاي كرونباخ پرسشنامه‌ها بيش از 7/0 بنابراين پرسشنامه‌ها از پايايي لازم برخوردار بودند. حجم جامعه‌ي آماري مورد نظر 150 نفر است. براساس روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي، از بين آن‌ها 80 نمونه‌ي آماري انتخاب شد و درنهايت 78 پرسشنامه، جمع‌آوري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. جهت تعيين نرمال‌بودن داده‌هاي به‌دست‌آمده از آزمون «كولموگروف- اسميرنوف» استفاده شد و نتايج آزمون، نرمال‌بودن داده‌ها را تاييدكرد. براي تعيين ميزان تناسب شغلي از روش مقايسه‌ي نمره‌هاي به‌دست‌آمده از پرسشنامه‌ها با نمره‌هاي استاندارد (كه در بانك اطلاعات شغلي بين‌المللي (O*NET) موجود است) استفاده شده است. يافته‌هاي اين پژوهش، گوياي اين واقعيت بود كه فقط حدود 40 درصد از كاركنان اين شركت، از لحاظ شغلي متناسب بودند و اين يافته‌ها اين موضوع را نشان مي‌دهد كه جامعه‌ي مورد مطالعه از تناسب شغلي مطلوب و قابل قبولي برخوردار نيست.

Occupational appropriateness (among personal features and occupa-tional implications) is one of the fundamental subjects within the human resources management. This assumption has been proved that the occupational appropriateness is required for human resources productivity. In this investigation, according to the occupational appropriateness importance, the appropriateness has been studied and strategies and suggestions have been addressed to improve that. Therefore, the main purpose in this study is, to analyze the occupational appropriateness among staff in the National Iranian Refining and Distribution Company. To analyze the occupational appropriateness, the International Occupation Database was used. 37 occupational titles were available and recognized within the studied society, these jobs were compared with that of enlisted in the 0*NET, and finally, 27 job titles with the international code and knowledge, skill and required abilities score were determined. 27 questionnaires including averagely 21 questions per each were designed. Stability of questionnaires was 0.87, and as the Kronbak Alfa is more than 0.7, then the questionnaires were enough stable. The considered statistical community volume is 150 persons. 80 statistical samples were selected among them based on the classified randomly sampling method, and at last 78 questionnaires were collected and analyzed. To check the normality of the obtained data, the Kolmogorov- Smirnov Test was used, and the results proved the normality. To determine the occupational appropriateness, scores being obtained from the questionnaires and the standard scores within the 0*NET were compared. The findings showed this fact that only 40 present of the staff were appropriate in their occupation, which means the studied community is inappropriate and unaccepted for the occupational appropriateness.