وحي و كاربردهاي قرآني آن

وحي و كاربردهاي قرآني آن حسام الدين خلعتبري? عضو علمي گروه معارف اسلامي، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران (تاريخ دريافت: 25/6/89، تاريخ تصويب:15/8/89) چكيده وحي در لغت به معناي اشاره، نوشتن، كلام پنهان، ... و هرچيزي است كه به ديگري القا مي‌كنند به هر شكلي. با توجه به صحبت لغت‌شناسان، انتقال پنهاني تقريباً در همه موارد مشترك است. به نظر مي‌رسد سرعت معناي مطابقيِ وحي نمي‌باشد. در قرآن واژه وحي و مشتقاتش بيش از 70 بار به كار رفته كه در تمام موارد آن، به نحوي انتقال پنهاني نهفته است. موارد كاربرد وحي در قرآن به لحاظ معنايي، تقدير قوانين و سنن الهي در جهان هستي (فصلت:12؛ زلزله: 5-6) و هدايت غريزي و... مي باشد. وحي رسالي شايع‌ترين كاربرد قرآني وحي است. در آيه 51 سوره شوري، وحي در معناي اخص از ارتباط رسالي آمده است. تعريف حقيقي وحي نيازمند تجربه پيامبرانه است، لذا ديگران از درك آن ناتوان اند. در تعريفي جامع تر، وحي ارتباط ويژه خداوند با پيامبران، از راه‌هايي كه آيات قرآن بر آن دلالت دارد (فرشته، مستقيم، وراي حجاب و در قالب گفتار يا نوشتار و ...)، مي باشد؛ وحي در اين معنا مافوق آگاهي عادي بشر(حس، عقل، تجربه عرفاني) و مقرون با عصمت انبياست و نظيري در غير آنان ندارد؛ ازاين رو، شنودهاي غيبي امامان (ع) وحي اصطلاحي دانسته نمي‌شود. ازموارد كاربرد وحي در قرآن استفاده مي‌شود كه: معناي جامع وحي، همان «القاي پنهاني» است. اصطلاح خاص وحي رسالي در قرآن اخص از مفهوم لغوي، و اصطلاح عام وحي رسالي، متمايز از يا متعارض با ديگر كاربردهاست. كليدواژه‌ها: وحي در لغت، كاربرد قرآني، وحي در اصطلاح، وحي تسديدي، وحي رسالي.