بررسي ديدگاه اعضاي هييت علمي در خصوص برنامه درسي آموزش علوم مبتني بر ويژگيهاي ماهيت علم

بررسي ديدگاه اعضاي هييت علمي در خصوص برنامه درسي آموزش علوم مبتني بر ويژگيهاي ماهيت علم

هدف اصلي مقاله حاضر بررسي ديدگاه اعضاي هيئت¬علمي در خصوص برنامه‌درسي آموزش علوم مبتني بر ويژگيهاي ماهيت علم در دانشگاه است. بدين منظور، از جامعه آماري كه شامل اعضاي هيئت علمي رشته‌هاي فيزيك، شيمي، زيست‌شناسي و زمين‌شناسي و گرايشهاي مرتبط در دو دانشگاه اصفهان و صنعتي اصفهان بود، 75 نفر به عنوان نمونه آماري در اين پژوهش شركت كردند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته سنجش ديدگاه اعضاي هيئت علمي بود. جنبه‌هاي اصلي مورد سنجش ماهيت علم در اين ابزار عبارت بودند از : موقتي بودن علم، مبناي تجربي علم، خلاقيت در علم، نقش ذهنيت در علم، تأثير مسائل اجتماعي و فرهنگي بر علم، نقش مشاهده و استنتاج و نظريه و قانون علمي. اين مؤلفه¬ها در چهار عنصر اساسي برنامه‌درسي؛ يعني هدفها، محتوا، اجرا و ارزشيابي و در دو وضعيت موجود و مطلوب بررسي شدند. ضريب آلفاي كرونباخ براي اين مقياس سنجش برابر 84/0 محاسبه شد. داده‌هاي پژوهش با روشهاي آماري تحليل شدند. نتايج نشان داد كه از نظر اعضاي هيئت¬علمي در وضعيت موجود برنامه‌هاي درسي در هيچ يك از عناصر برنامه‌درسي؛ يعني هدفها، محتوا، اجرا و ارزشيابي مبتني بر مؤلفه‌هاي ماهيت علم نيستند. با اين حال، از نظر آنها هدفهاي برنامه‌درسي از نظر برخورداري از مؤلفه‌هاي ماهيت علم به وضعيت مطلوب نزديك‌ترند. در اين بين ارزشيابي برنامه‌درسي از نظر رعايت مؤلفه‌هاي ماهيت علم، بيشترين اختلاف را با وضعيت مطلوب دارد. از نظر اعضاي هيئت علمي در برنامه‌هاي درسي در وضعيت مطلوب، براي همسويي با مؤلفه‌هاي هفت‌گانه ماهيت علم، بايد بيشترين توجه به دو عنصر اجرا و ارزشيابي برنامه‌درسي معطوف شود.

The purpose of this research was to elucidate the Isfahan university faculty members, views about several aspects of nature of science in science curriculum. These include the following aspects: tentative, inferential, creative, theory – laden, social and cultural, myth of scientific method, nature of scientific theories and laws. The questionnaire was administered to 75 faculty members of physics, Chemistry, Biology, and Geology Departments. The results indicated that goals, contents, implementations, and evaluations were not on the basis of the above aspects of nature of science. Specifically, goals were closer to the optimum. However, evaluations were further away. The authors drew attention to the importance of implementations and evaluations in the science curriculum.