مطالعه هيستوپاتولوژيكي ضايعات قلبي و پياز آيورتي ماهي قزل آلاي رنگين كمان در سيستم هاي پرورشي مختلف

Histopathological study of cardiac and bulbus arteriosus lesions in rainbow trout of different cultivating systems

ضايعات قلبي و عروقي يكي از مهم ترين عوامل بروز تلفات در سيستم هاي مختلف پرورشي ماهيان قزل آلاي رنگين كمان به شمار مي رود. هدف از اين مطالعه، مقايسه ميزان و شدت بروز ضايعات پاتولوژيك قلب و پياز آئورتي ماهيان قزل آلاي رنگين كمان در سيستم هاي پرورشي گسترده، نيمه متراكم و متراكم بود. بدين منظور تعداد 10 نمونه ماهي قزل آلاي رنگين كمان از 7 گروه وزني (كمتر از 90 گرم، 90 تا 300 گرم، 300 تا 500 گرم، 500 تا 1000 گرم، 1 تا 3 كيلوگرم، 3 تا 5 كيلوگرم و بالاتر از 5 كيلوگرم) و در كل 210 نمونه از سه مزرعه واقع در منطقه هراز و اسپيران در اطراف شهر تبريز به صورت تصادفي صيد و نسبت به تهيه نمونه از قلب و پياز آئورتي آنها اقدام شد. در تحقيقات ميداني سن، جنس، ميزان تلفات، تراكم ذخيره سازي، نوع غذا و فاكتورهاي فيزيكي-شيميايي آب نيز مورد توجه قرار گرفت. از نمونه هاي اخذ شده مقاطع آسيب شناسي با رنگ آميزي معمول هماتوكسيلين- ائوزين تهيه گرديد. از لحاظ آسيب شناسي بافتي 47 ماهي نر و 73 ماهي ماده دچار ضايعات قلبي عروقي بودند كه 29 مورد متعلق به سيستم پرورشي گسترده، 41 مورد متعلق به سيستم پرورشي نيمه متراكم و 50 مورد متعلق به سيستم پرورشي متراكم بود. ادم و پرخوني در لايه اسفنجي عضلات دهليز و بطن، تغييرات ملايم تا شديد دژنراتيو تارهاي عضلاني، تغييرات آماسي ملايم تا شديد، آسيب جزئي تا شديد ديواره عروق، تشكيل ترومبوز، نكروز و فيبروز عمده ترين تغييرات پاتولوژيكِ قابل مشاهده بودند. در هر سه سيستم پرورشي گسترده، نيمه متراكم و متراكم با افزايش سن ماهيان بر ميزان شدت ضايعات نيز افزوده مي شد. ميزان بروز ضايعات و شدت آنها از وزن 500 گرم به بعد (دوران بلوغ) كاملاً معني دار بود (05/0 > p). بروز اين تغييرات در سيستم پرورشي مدار بسته در مقايسه با دو سيستم ديگر در حد بالايي معني دار بود (05/0 > p). بين جنس نر و ماده نيز از لحاظ تغييرات فوق اختلاف معني دار وجود داشت (05/0 > p).

Cardiovascular lesions are considered as one of the most important factors leading to mortality of rainbow trouts in different breading system. The aim of this study was to compare the extent and the intensity of occurrence of pathologic lesions in the heart and bulbus arteriosus of rainbow trouts in extensive, semi intensive and intensive cultivation systems. For this purpose, 10 fish specimens from 7 weight groups (less than 90 grams, 90 to 300 grams, 300 to 500 grams, 500 to 1000 grams, 1 to 3 kilograms, 3 to 5 kilograms and over 5 kilograms) and a total of 210 specimens were collected randomly from 3 farms in Haraz and Espiran regions and their heart and bulbus arteriosus collected. In field research, age, sex, mortality rate, stocking density, feeding type and the physical and chemical specifications of the water were also taken into consideration. Histopathological slides were prepared from the collected specimens and stained with Hematoxylen and Eosin. Histopathologically, 47 male and 73 female fish had cardiovascular injuries with 29 cases in extensive cultivation system, 41 in semi intensive and 50 in intensive systems. Edema and hyperemia in the spongy layer of the atrial and ventricular muscles, moderate to severe muscular degeneration, moderate to severe inflammation, mild to severe vascular damage, thrombus formation, necrosis and fibrosis were the most important pathologic changes observed. The severity of lesions increased with increasing age of the fish in all three cultivation systems. The extent and intensity of pathologic lesions in fish over 500 grams was completely significant (p<0.05). These changes were significant in intensive cultivation system compared to the other two system (p<0.05). There was also significant difference between male and females (p<0.05).