نقش قنات در توسعه پايدار روستايي

The Role of Qanat in Iranʹs Sustainable Rural Development

مقالة حاضر از زاويه¬اي متفاوت به قنات مي¬نگرد. فرض اصلي مقاله اين است كه تأمين نياز آب از سوي خود روستاييان با استفاده از قنات و شبكة اجتماعي مورد نياز براي نگهداري، عضويت و استفاده از آب قنات را مي¬توان منشأ افزايش ميل به پيشرفت، ايجاد فضاي مشاركتي و تقويت روحية توانمندسازي در راستاي تحقق شرايط توسعة پايدارروستايي برشمرد. مطالعة ميداني اين تحقيق در دو روستاي داوران (داراي قنات) و فردوسيه (فاقد قنات) در شهرستان رفسنجان به انجام رسيد. نتايج نشان مي‌دهد كه به¬لحاظ ميزان توسعة اجتماعي، تفاوت معني¬دار ميان دو روستاي مورد مطالعه وجود ندارد؛ اما از اين نظر، تفاوت ميان مالكان و غيرمالكان معني¬دار و نشان¬دهندة اهميت قنات در تقويت شاخص¬هاي توسعة پايدار روستايي در اين مناطق است. ميزان توانمندي در روستاي داراي قنات به¬طور معني¬دار بيشتر است. معني‌داري تفاوت در ميزان مشاركت اجتماعي در دو روستاي مورد مطالعه تأييد نشد؛ اما از نظر متغير ميزان ميل به پيشرفت، تفاوت ميان دو روستاي مورد مطالعه معني¬دار است.

This paper looks at qanat from a different angle. The main hypothesis of this paper is that the provision of water by the rural people themselves using qanat and its associated social network which is necessary for the maintenance, membership and use of water can be the origin of enhancing the tendency to advance, generating participatory environment, and strengthening the spirit of empowerment in the direction of the realization of the conditions of sustainable rural development. The field study in this research was carried out in two villages Davaran (with qanat) and Ferdowsieh (without qanat) in Rafsanjan county. The results indicated that, in terms of social development, a significant relationship did not exist between the two villages. But there such a relationship existed between owners and non owners which showed the importance of qanat in strengthening sustainable rural development in these areas. Also the level of empowerment in the village with qanat was significantly higher. In Davaran the owners of qanat were more empowered than non owners. The level of social participation in the two villages was not significantly different, but there was a significant difference between the two villages concerning the propensity to advance.