بررسي اثر جيبرلين و آبسيزيك اسيد بر جوانه‎زني، القاي خواب و فعاليت آنزيم‎هاي اسيد و آلكالين فسفاتاز جنين بذر گندم نان (Triticum aestivum) رقم RL4137

Effects of Gibberellin and Abscisic Acid on Germination, Dormancy Induction as well as Acid and Alkalin Phosphatase Activity in Seed Embryo of Bread Wheat Cultivar, RL4137

اثر دو هورمون گياهي، جيبرلين و آبسيزيك اسيد به ترتيب در بذر خواب و پس‎رس شده گندم نان مورد بررسي قرار گرفت. اهداف اين تحقيق ارزيابي تأثير تيمارهاي مختلف پس‎رسي در مقايسه با تأثير هورمون جيبرلين بر شكست خواب بذر و همچنين ارزيابي اثر هورمون آبسيزيك اسيد در القاء مجدد خواب در بذر پس‎رس شده بود. بدين منظور بذر خواب تحت تيمار پس‎رسي و جيبرلين و بذرهايي كه 6 هفته دوره پس‎رسي را طي كرده بودند تحت تيمار آبسيزيك اسيد قرار داده شدند. نتايج نشان داد كه استفاده از تيمار جيبرلين 100 ميكرومول بر روي بذر خواب گندم نان مي‎تواند جايگزين اثر پس‎رسي به مدت 6 هفته به منظور از بين بردن خواب گردد. در رابطه با اثر هورمون آبسيزيك اسيد در القاء خواب در بذر پس‎رس شده، تيمار 100 ميكرومول هيچگونه تأثيري روي خواب بذر نشان نداد، اما تيمار 200 ميكرو مول باعث القاء خواب معادل چهار هفته پس‎رسي شد. به عبارت ديگر آبسيزيك اسيد برحسب غلظت مورد استفاده آن مي‎تواند القا كننده خواب در بذر گندم نان باشد. تيمار پس‎رسي سبب افزايش فعاليت آنزيم اسيد فسفاتاز در محور جنيني تا هفته سوم گرديد در حالي كه فعاليت آنزيم آلكالين فسفاتاز تحت تأثير اين تيمار كاهش يافت. ميزان فعاليت اسيد فسفاتاز تحت تيمار هورمون جيبرلين قرار نگرفت ولي در مقابل هورمون آبسيزيك اسيد اثر منفي روي فعاليت اين آنزيم داشت. در مورد آنزيم آلكالين فسفاتاز پس‎رسي سبب كاهش فعاليت اين آنزيم شد. اما جيبرلين و آبسيزيك اسيد تأثيري بر افزايش و يا كاهش فعاليت آلكالين فسفاتاز نداشتند.

Effects of Gibberellic Acid (GA) and Abscisic Acid (ABA) on dormant and after- ripened wheat seed, Cultivar RL4137, were studied. The aim of the study was to evaluate the effects of seed after-ripening in comparison with Gibberellin application on breaking of seed dormancy. Moreover, the effect of Abscisic Acid on dormancy induction was also evaluated. Acid and alkaline posphatase activity of seed embryo in dormancy release and induction was studied. Six weeks of after-ripening increased germination percentage and reduced dormancy levels. A hundred jimol of GA increased germination percentage equivalent to six weeks of after-ripening. As for ABA treatments, only higher concentrations (200 jimol) of this hormone were effective on dormancy induction in after-ripened seed. Dormancy induction following ABA treatment was equivalent to the seed dormancy at the fourth week of after-ripening. After-ripening increased acid phosphatase activity up to the third week, however, GA did not affect the activity of this enzyme. Unlike acid phosphatase, after-ripening reduced alkaline phosphatase activity and similar to acid phosphatase no GA effect was detected on activity of this enzyme. ABA only had negative effect on acid phosphatase activity and did not affect alkalin phosphatase activity. The results of this study suggested that after-ripening and gibberellins breaks seed dormancy in different ways. Likewise, the ABA role in dormancy induction is through a control of acid phosphastase activity.