مطالعه پارامترهاي پايداري تك متغيره و چند متغيره ژنوتيپ‌هاي اميد بخش جو در اقليم سرد ايران

مطالعه پارامترهاي پايداري تك متغيره و چند متغيره ژنوتيپ‌هاي اميد بخش جو در اقليم سرد ايران

به منظور بررسي پاسخ لاين‌هاي مختلف جو به شرايط متفاوت محيطي و تعيين پايداري عملكرد در آنها، بيست لاين اميدبخش جو در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در هشت ايستگاه تحقيقاتي سرد كشور به مدت دو سال (1387-1385) مورد مطالعه قرار گرفت. از پنج پارامتر پايداري مدل چند متغيره امي و پارامترهاي پايداري شوكلا ( ) و بجپاي (I) براي معرفي ژنوتيپ‌هاي پايدار استفاده شد. از تجزيه به مولفه‌هاي اصلي براي ترسيم باي‌پلات رتبه پارامترها و گروه‌بندي آنها استفاده گرديد. با استفاده از اين پارامترها سه ژنوتيپ پايداري عمومي مناسبي را به همه محيط‌ها نشان دادند. از طرفي ژنوتيپ ديگري به عنوان ناپايدارترين ژنوتيپ شناخته شد. همبستگي بسيار بالايي بين رتبه پايداري پارامترها وجود داشت. همچنين با استفاده از نمايش باي‌پلات دو مولفه اول امي پايداري خصوصي ژنوتيپ‌ها مورد بررسي قرار گرفت. دو ژنوتيپ در ايستگاه‌هاي كرج و مشهد و ژنوتيپ ديگري در ايستگاه‌هاي جلگه‌رخ و اراك، سازگاري خصوصي بالايي را نشان دادند. در مجموع با استفاده از پارامترهاي محاسبه شده يكي از ژنوتيپ‌ها به عنوان پايدارترين ژنوتيپ شناخته شد.

In order to study the response of barley lines to different environmental conditions and evaluate the stability of grain yield, 20 promising barley lines were tested bsed on randomized complete block design with 3 replications, at 8 research stations during two years in Iran (2006-2008). Five stability parameters of AMMI model and the univariate parameter indices contain Shukla and Bajpai were used to introduce the stable genotypes. For displaying biplot and classifying rank of parameters, a principal components analysis was used. By applying these parameters three genotypes showed a high general adaptation to all environments. One genotype was known as the unstable genotype in all environments. A high correlation was detected among the stability parameter ranks. Also the specific stability of genotypes was investigated by displaying the first two components of AMMI biplot. Two genotypes showed high specific stability to Karaj and Mashhad locations. One genotype showed the specific stability to Jolgherokh and Arak locations. In general, by estimated parameters one genotype was recognized as the most stable genotype in all environments.