بررسي اثرات تنش شوري بر جوانه‌زني بذر، رشد گياهچه‌ها و كشت پينه ژنوتيپ‎هاي كلزا

بررسي اثرات تنش شوري بر جوانه‌زني بذر، رشد گياهچه‌ها و كشت پينه ژنوتيپ‎هاي كلزا

در اين تحقيق پاسخ چهار ژنوتيپ مختلف كلزا در مراحل جوانه‌زني، رشد اوليه گياهچه‌ها و كشت پينه تحت تنش شوري مورد بررسي قرار گرفت. ژنوتيپ‌ها در سطوح مختلف شوري عكس‌العمل‌هاي متفاوتي داشتند. با اين حال افزايش شوري باعث كاهش جوانه‌زني و رشد بعدي گياهچه‌ها در تمامي ژنوتيپ‌ها شد. براي هر يك از ژنوتيپ‌ها غلظتي از نمك كه باعث 50 درصد كاهش در جوانه‌زني بذور شد، محاسبه گرديد. در كشت پينه در محيط شور نيز مشاهده شد كه از نظر وزن تر پينه‌ها و راندمان پينه‌زايي اختلاف بين ژنوتيپ‌ها كاملاً معني‌دار است. افزايش غلظت نمك در محيط كشت تاثيري بر پينه‌زايي و رشد پينه‌ها نداشت. افزايش شوري در محيط منجر به افزايش تجمع سديم و كاهش تجمع پتاسيم در بافت پينه شد اما نسبت K/Na در بافت پينه در تمامي ژنوتيپ‌ها با افزايش شوري روند كاهشي داشت. تجزيه همبستگي بين صفات ارزيابي شده در آزمون جوانه‌زني و رشد پينه حاكي از عدم وجود همبستگي بين پارامترهاي رشدي پينه و جوانه‌زني ژنوتيپ‌‌ها تحت تنش شوري بود. همبستگي بين ميزان تجمع K و نسبت K/Na در بافت پينه با درصد جوانه‌زني بذر در محيط ‌شور مثبت ولي همبستگي ميزان تجمع Na با اين صفت منفي بود. به طور كلي اطلاعات موجود در ارتباط با تحمل ژنوتيپ‌هاي مورد استفاده در اين تحقيق بر مناسب بودن نسبت K/Na با ميزان تحمل به شوري در اين ژنوتيپ‌ها اشاره داشت. نتايج اين تحقيق بر ارزش پايين تحليل رشد پينه (رشد لاين‌هاي سلولي) به‌عنوان معياري براي ارزيابي تحمل به شوري در كلزا اشاره دارد.

In this study, responses of four canola genotypes to salt stress in germination test and callus culture stages were investigated. The response of genotypes under salinity levels was significantly different. Higher salinity resulted in less germination and growth of seedling. After callus culturing on liquid saline media, callus fresh weight and callus induction efficiency were significantly different among genotypes. Increasing salt concentration in culture media didn’t have any effect on callus induction and growth, but high accumulation of Na and low K accumulation was detected in calli. Also K/Na ratio decreased with salinity increasing. No correlation between germination and callus growth traits was detected. But the correlation of seed germination percentage with K and K/Na accumulation in treated calli was positive. This correlation was negative with Na accumulation. Results of this research proposed that callus growth analysis on saline media could not be considered as a valuable criterion for evaluation of different genotypes of canola for salinity tolerance.