تعيين الگوي بهينه ي تخصيص يارانه هاي بخش كشاورزي به مصرف كنندگان و توليدكنندگان

اهميت نقش يارانه ها در اقتصاد بر كسي پوشيده نيست، اما براي بهره مندي كامل از مزايايي اين اهرم كليدي، چگونگي توزيع و تخصيص آن مهم تر است. بخش كشاورزي يكي از مهم ترين بخش هاي اقتصادي در ايران است كه پس از بخش انرژي بيش ترين سهم يارانه هاي كشور را به خود اختصاص داده است. از اين رو، اين پژوهش در پي آن است تا پس از شناسايي شاخص هاي مهم و موثر در فرآيند بهينه سازي يارانه ها در اين بخش، به كمك مدل هاي تصميم گيري چند شاخصه و با بهره گيري از نظرات فني كارشناسان و خبرگان اقتصادي، الگويي بهينه براي تخصيص يارانه هاي بخش كشاورزي به دو گروه مصرفي (شامل: گندم(نان)، گوشت، برنج، قندو شكر، روغن و شير ولبنيات) و توليدي (شامل: كود شيميايي، سموم و واكسن ها، تسهيلات بانكي، ماشين آلات، بيمه، خريدهاي تضميني، پژوهش و آموزش، بذر و نهال و انرژي) پيشنهاد نمايد، اما از آن جايي كه معمولا در قضاوت هاي كلامي و تجربي، عدم قطعيت، نوسان و ابهام وجود دارد؛ لذا، بمنظور رفع اين مشكل مي توان از منطق بازه اي (حالت خاصي از منطق فازي) بهره جست. از اين رو، در اين پژوهش از روش تحليل سلسله مراتبي بازه اي استفاده شده است. نتايج اين پژوهش ضمن ارايه ي درصدهاي بهينه ي تخصيص يارانه به هر دو زير بخش مصرفي و توليدي كشاورزي، حاكي از آن است كه الگوي كنوني تخصيص يارانه هاي كشاورزي در هر دو گروه مصرف كننده و توليد-كننده بهينه نمي باشد و بر اساس الگوي بهينه مي بايست، 56/86 درصد سهم كل يارانه هاي كشاورزي به بخش توليدي و 44/13 درصد باقي مانده به بخش مصرفي تخصيص يابد كه اين امر نيازمند يك تعديل 61/59 درصدي در كل يارانه هاي بخش كشاورزي مي باشد.