تركيب كاني شناختي و شيميايي تورمالين مناطق نجم آباد، قشلاق، هيرد، ماهرآباد- خوپيك و ارتباط آن با نوع كاني سازي، شرق ايران

Mineralogical and Chemical Composition of Tourmaline from Najmabad, Gheshlagh, Hired and Maherabad-Khopik, and their relationship with types of mineralization, Eastern Iran

تورمالين در زون هاي دگرساني و كاني سازي مناطق اكتشافي مس- طلاي پورفيري ماهرآباد- خوپيك، قلع – تنگستن نجم آباد، طلا- قلع هيرد و دايك هاي پگماتيتي قشلاق تشكيل شده است. براساس مطالعات پرتو اشعه ايكس تورمالين مناطق ماهرآباد، قشلاق و هيرد از نوع شورل و مناطق خوپيك و نجم آباد از نوع درآويت هستند. براساس تركيب شيميايي، تمامي تورمالين هاي مورد از نوع آلكالي هستند. نسبت Mg/(Mg+Fe) در تورمالين قشلاق 0.21-0.29، در هيرد 0.32-0.47، ماهرآباد 0.44-0.5، در نجم آباد و خوپيك 0.55-0.82 است. ميزان Mg =1.9-2.3 تورمالين خوپيك بيشتر از ماهرآباد Mg= 1.4-1.9است. ميزان متوسط TiO2 در تورمالين ماهرآباد 0.35 و در تورمالين خوپيك 0.19 است. در خوپيك بخش عميقتر سيستم مس – طلاي پورفيري رخنمون دارد. تورمالين نجم آباد بيشترين ميزان (Mg= 2.2) و تورمالين قشلاق كمترين ميزان (Mg=0.5-0.7) را دارد. تورمالين نجم آباد بيشترين ميزان TiO2 (0.48%) و در ساير مناطق ميزان TiO2 كمتر از 0.3 % است. بطور كلي رابطه معكوس بين ميزان فراواني CaO و Na2O در تورمالين هاي مورد مطالعه مشاهده مي شود. تورمالين قشلاق داراي كمتربن ميزان CaO و بيشترين ميزان Na2O است. ميزان CaO و Na2O در تورمالين هيرد خيلي متغير است.

Tourmaline is present as alteration and mineralization at Maherabad and Khopik Cu-Au prospecting areas, Najmabad Sn-W-Au prospecting areas, Hired Au-Sn prospecting area, and within Gheshlagh pegmatite dikes. Based on X-ray diffraction graphs, Maherabad, Gheshlagh and Hired tourmaline are schorl, but Najmabad and Khopik are dravite type. Based on chemical composition, all of tourmalines belong to alkali group. The Mg/(Mg+Fe) ratio in Gheshlagh tourmaline is 0.21-0.29, in Hired is 0.32-0.47 and in Maherabad is 0.44-0.5 and in Najmabad and Khopik are Mg/(Mg+Fe)= 0.55-0.82, Khopik tourmaline contains considerably higher Mg (1.9-2.3) compared with the Maherabad (Mg = 1.4-1.9). The average Ti02 content of Maherabad tourmaline is 0.35 and Khopik is 0.19. At Khopik, deeper portion of the porphyry Cu-Au is exposed. Najmabad tourmaline contains the highest Mg (Mg= 2.2) and Gheshlagh the lowest Mg (Mg=0.5-0.7) and highest Fe (Fe= 1.9-2.3). Najmabad tourmaline contains the highest Ti02 (0.48%) and other tourmaline contains less than 0.3 % Ti02. In general, there is a reverse correlation between CaO and Na20. Gheshlagh has the lowest CaO and highest Na20. The CaO and Na20 content of tourmaline from Hired are very variable.