ارزيابي وضعيت فعلي بيابانزايي با استفاده از مدلI. C. D (مطالعه موردي: منطقه خضرآباد- همت آباد يزد)

يكي از بحران¬هاي اكولوژيكي كه جهان امروزه با آن درگير شده است پديده بيابان¬زايي مي¬باشد. اما براي مهار اين بحران نياز به شناخت و درك صحيح از عوامل و فرايندهاي آن مي¬باشد. به¬منظور ارزيابي وضعيت فعلي بيابان¬زايي با استفاده از مدل ICD محدوده¬اي به وسعت حدود 242 كيلومتر مربع در منطقه خضرآباد- همت¬آباد يزد در نظر گرفته شد. روش طبقه¬بندي شدت بيابان¬زايي در ايران (ICD)توسط محمدرضا اختصاصي و سعيد مهاجري در سال 1374 ارائه شد. در اين تحقيق ابتدا اقدام به جمع¬آوري داده¬هاي موجود و انجام مطالعات پايه گرديد. داده¬هاي جمع¬آوري شده وارد محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي شدند و به روش تفسير عكسهاي هوايي و ماهواره¬اي و با استفاده از نرم¬افزارهاي آرك ويو و ايلويس نقشه¬هاي پايه براي منطقه مورد مطالعه تهيه گرديد. براساس مطالعات انجام شده با تلفيق نقشه¬هاي ژئومورفولوژي، كاربري اراضي و پوشش گياهي 8 واحد همگن بياباني در منطقه مورد مطالعه تفكيك شد. در مرحله بعد در هر واحد بياباني عوامل مؤثر در بيابان¬زايي شامل سه عامل محيطي، سه عامل انساني و دو عامل شاخص فرسايش خاك و توان برگشت¬پذيري و بازسازي اكوسيستم، به روش امتيازدهي در دامنه (10- 0) مورد بررسي قرار گرفت. سپس براساس جمع امتيازات بدست¬آمده و مقايسه آن با جدول شاخص شدت بيابان¬زايي، نقشه نهايي بيابان¬زايي تهيه گرديد. نتايج بدست¬آمده نشانگر آنست كه 53/81 درصد منطقه داراي شدت بيابان¬زايي متوسط و 47/18درصد بقيه از وضعيت بيابان¬زايي شديد برخوردار مي¬باشد. بنابراين عامل اصلي بيابان¬زايي در سطح 53/81 درصد سطح منطقه مورد مطالعه عامل محيطي و 47/18 درصد سطح منطقه تحت تأثير عامل انساني مي¬باشد. اصلي¬ترين معيار موجود در اين منطقه كه در روند بيابان¬زايي مؤثر است فرايند تخريب منابع آب (W.d)مي¬باشد.