پهنه بندي خطر گسل تبريز براي كاربري هاي مختلف اراضي شهري

Zoning the Risk of Tabriz Fault for Different Usages of Urban Lands with GIS

گسل شمال تبريز بزرگترين گسل در شمالغرب ايران است كه به طول 150 كيلومتر از كوه‎هاي ميشو (در باختر) تا بُستان¬آباد (در خاور) قابل رديابي است. بهترين اثر آن در بلافصل شمال تبريز ديده مي‎شود، به همين دليل گسل تبريز نام¬گذاري شده است. روند عمومي آن شمال 115 درجه¬ي شرق و شيب آن قائم است. گسل شمال تبريز را يكي از گسل‎هاي قديمي ايران مي‎دانند كه از فروافتادگي زنجان- ابهر، شمال تبريز، شمال باختر آذربايجان گذشته و تا قفقاز ادامه مي‎يابد. مقاله¬ي حاضر خطرات طبيعي احتمالي حاصل از گسل مذكور روي كاربري¬هاي مختلف اراضي شهري را مورد بررسي قرار داده است. در اين بررسي پس از مميزي انواع كاربري¬هاي زمين؛ خطرات احتمالي ناشي از گسل؛ پهنه¬بندي شده است. پهنه‌بندي انجام گرفته براي شهر تبريز در 6 محدوده مي‌باشد و شامل پهنه‌بندي¬هاي خطر بسيار بالا، بالا، نسبتاً بالا، متوسط، نسبتاً پايين و پايين است. پهنه¬بندي نشان مي¬دهد كه اكثر محلات شمال شهر به¬صورت يك نيم دايره از كانون زلزله شمال تبريز در پهنه¬ي خطر بسيار بالا قرار دارند، ساير محلات شهر به¬ويژه در شرق و غرب منطقه در خطر بالا قرار گرفته‌اند.

North Tabriz fault is the largest fault in north west part of Iran which with 150 Kms of length can be traced from Mishoo mountains (in the west) up to Bostanabad (in the east). Its best effect can be seen in the north part of Tabriz, for this reason it has been named Tabriz fault. Itʹs general trend is north, 1150 of east and its gradient is vertical. The north fault of Tabriz is considered as one of the oldest faults of Iran which passes through Zanjan-Abhar crater, north of Tabriz, north West of Azarbaijan and continues up to Caucasus. The current paper has studied the natural possible risks results from the said fault on different usages of urban lands. In this study, after examining the different land uses and possible risks of the fault, the performed zoning for Tabriz city is for six limits and includes the zoning with very high, high relatively high, medium, relatively low and low risks. The zoning shows that majority of the north districts of the city are located as a semicircle from earthquake focal point of north of Tabriz at a very high risk zone. Other districts of the city, particularly at the east and west part of the area have been located at high risk zones.