بررسي كارايي شاخص هاي منتج از فناوري سنجش از دور در ارزيابي خشكسالي هواشناسي؛ مطالعه ي موردي: حوضه ي آبريز سفيدرود

بررسي كارايي شاخص هاي منتج از فناوري سنجش از دور در ارزيابي خشكسالي هواشناسي؛ مطالعه ي موردي: حوضه ي آبريز سفيدرود

در سال هاي اخير خشكسالي با تاثيرات مخرب در بخش هاي مديريت منابع آب، زيست محيطي، اكولوژيكي به عنوان بحران جدي تلقي مي‌شود. برنامه ريزي و اقدامات پيشگيرانه در برابر خشكسالي در كاستن اثرات آن از اهميت چشمگيري برخوردار است. در اين راستا استفاده از روش مناسب پايش و پيش بيني خشكسالي مي تواند تاثير قابل توجهي در مقابله با اين پديده داشته باشد. در اين تحقيق جهت پايش خشكسالي از اطلاعات حاصل از تصاوير سنجنده MODISدر استخراج شاخص هاي NDVI، NDWI، ، DSI، VTCI استفاده شده است. هدف انتخاب شاخص مبنا بر اساس ارتباط با عامل موجد خشكسالي در حوضه ي آبريز سفيد‌رود جهت بررسي و مطالعه ي خشكسالي و اثرات آن مي باشد. متوسط خطاي حاصل از محاسبات دماي سطح زمين با استفاده از الگوريتم پنجره ي مجزا توسعه داده شده توسط پرايس 84/3 درجه سانتي گراد بوده است. بيشترين مقدار ضريب همبستگي بين بارش ماهانه با شاخص هاي مورد مطالعه مربوط به شاخص VTCI مي‌باشد. همچنين ساير شاخص هاي مورد مطالعه بجز شاخص VTCI داراي تاخير زماني نسبت به زمان وقوع بارش هستند. كمترين ميزان ضريب همبستگي مربوط به شاخص NDVI مي باشد كه دليل آن را مي توان در نوع پوشش گياهي حاكم در منطقه ي مورد مطالعه دانست. بنابراين شاخص VTCI در تعيين شرايط خشكسالي (زمان واقعي) به علت تلفيق خصوصيات حرارتي (دماي سطح زمين) و اطلاعات حاصل از بازتاب طيفي (شاخص هاي پوشش گياهي) در قالب فرمول بندي مناسب، مي تواند مثمرثمرتر باشد.

During the recent years, the drought with destructive effects in management of water resources, environmental, and ecology is considered as a serious crisis. Planning and preventive measures against the drought has a high importance in reducing its effects. In this respect, implementing the proper method of monitoring and drought forecasting can have a substantial effect to deal with this phenomenon. In this study, the information obtained from MODIS sensing images in extracting NDVI, NDWI, ,DSI, and VTCI indices have been used for drought monitoring. The objective would be the selection of base index according to the factors associated with causing drought in Sefidroud catchment area for the review and study of drought and its effects. The average defect obtained from the calculations of the earth surface temperature by the use of extended separate window algorithm developed by Prise has been 3.84. The highest correlation coefficient between monthly rainfall with the under study indices is related to VTCI index. Also other under study indices except VTCI index has a time delay in comparing with the time of rain fall occurance. The lowest value of correlation coefficient is related to NDVI index which can be due to the type of dominant vegetation cover in the area under study. Therefore, VICI index because of incorporation thermal features (earth surface temperature) and the obtained information from spectral reflection (vegetation cover index) in the form of proper formulation can be more effective for determining the drought conditions (real time).