بررسي واكنش ارقام و لاين‎هاي سويا به تنش كم آبي در مرحله نمو غلاف با استفاده از شاخص‎هاي حساسيت و تحمل به تنش

بررسي واكنش ارقام و لاين‎هاي سويا به تنش كم آبي در مرحله نمو غلاف با استفاده از شاخص‎هاي حساسيت و تحمل به تنش

اثر تنش كم آبي در مرحله‎ي تشكيل غلاف بر ميزان تحمل هشت رقم و لاين سويا ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه عملكرد دانه در شرايط آبياري مطلوب با شاخص تحمل، شاخص تحمل به تنش، ميانگين بهره‌وري، ميانگين هندسي بهره‌وري ارتباط مثبت و معني‌داري داشت. عملكرد دانه در شرايط تنش با تحمل به تنش، ميانگين هندسي بهره‌وري ارتباط مثبت و معني‌داري داشت. لاين M4 با توليد 3269 كيلوگرم در هكتار و لاين M12 نيز با مقدار 1739 كيلوگرم در هكتار كم‎ترين عملكرد دانه را در شرايط آبياري مطلوب داشتند. در شرايط تنش كم آبي ژنوتيپ Clark با توليد 1385 كيلوگرم در هكتار بالاترين و لاين SRF پايين‌ترين عملكرد را با 801 كيلوگرم در هكتار توليد كردند. كم‎ترين كاهش عملكرد را لاين M12 با 4/29 درصد و بيش‎ترين كاهش عملكرد را لاين M4 با 6/63 درصد كاهش نشان دادند. ميانگين عملكرد ارقام در شرايط آبياري و تنش به ترتيب برابر با 2512 و 1191 كيلوگرم در هكتار بود و شدت تنش معادل 526/0 بود. با توجه به همبستگي مثبت و معني‎دار بين عملكرد دانه درشرايط تنش كم آبي و مطلوب با‎ ميانگين هندسي بهره‌وري و شاخص تحمل به تنش، به نظر مي‎رسد از اين شاخص مي‌توان در شناسايي ژنوتيپ‌ها متحمل به كم آبي استفاده كرد.

Water deficit stress effect at pod development stage was evaluated on eight soybean cultivars and lines tolerance. The results showed that potential yield had significant and positive correlation with, tolerance, stress tolerance index, mean productivity and geometric mean productivity There were significant and positive correlation between yield and tolerance index and geometric mean productivity in water deficit stress.was significant. M4 and M12 lines with 3269 and 1385 kg.ha-1 had the highest and lowest yield in control condition, respectively. Under water deficit condition, Clark cultivar (1385 kg.ha-1) and SRF450 (801 kg.ha-1) produced the highest and lowest grain yield. M12 line had lower decrease in grain yield and M4 was the most susceptible among lines and cultivars. Mean yields of all cultivars and lines under normal and water deficit irrigation condition were 2512 and 1191 kg.ha-1 respectively. Stress intensity were 0.526, too. However, There were significant and positive correlation between yield in water deficit stress and control conditions with GMP and STI, It seems, they can be used for identifying water deficit tolerant soybean genotypes.