حجر و انحلال نكاح

حجر و انحلال نكاح

نظام حقوقي ايران، صغار، مجانين و افراد غيررشيد را محجور دانسته و حسب مورد، اين افراد را از انجام تمام يا برخي از اعمال حقوقي منع نموده است. فسخ نكاح و طلاق از مواردي است كه حجر يكي از طرفين در آن منشأ اثر است. قانونگذار به صراحت از تأثير جنون يكي از زوجين در فسخ نكاح سخن گفته و حسب مورد به ولي قهري و قيم اجازه داده است به طلاق زوجه فرد مجنون اقدام نمايد، اما در برخي فروض ديگر حكم خاصي ندارد؛ مثل طلاق زوجه¬اي كه دچار جنون است، اقدام سفيه به طلاق خلع و حكم پذيرش فديه و ميزان آن از سوي وي و بذل فديه از سوي زوجه سفيه.محاكم ايران نيز، در برابر اين فروض، رويه مشخص و مستقري در پيش نگرفته و گاه با رويه¬هاي متفاوت و حتي ناصواب، بر ابهامات افزوده¬اند؛ در اين نوشتار پس از تبيين مصاديق مزبور، با توسل به اصول حقوقي و آراي فقها چنين نتيجه مي¬شود كه قانونگذار بايد با پذيرش برخي از اين فروض از جمله امكان طلاق زوجه¬ مجنون، به صراحت موضع خود را اعلام نمايد؛ محاكم نيز بايد تا اظهار نظر صريح مقنن، با استناد به اصول و آراء ياد شده، اتخاذ تصميم نمايند.

In the Iranian legal system, minors and mentally disabled individuals are considered insane and are barred from entering any legal transactions. Due to the profound effect of insanity on the marriage contract and on the dissolution of marriage, family courts have the right to enforce a dissolution through the intervention of elders or close relatives of the demented party to the marriage. However, in some cases no specified decree is in place because of the lack of legal precedent. In such cases where khul’ divorce is initiated by an insane wife, the conditions and the amount of the redemption money (fadiyah) are usually determined by tradition and attitude. The writer of this article proposes that the law be amended in the light of religious edicts (fatwas) in order to provide for such doubtful cases and prevent wrong decisions. The law-maker should formulate a marriage dissolution law on which the court may base a decision before the judge issues its verdict on the basis of legal documents.