توسعه پايدار و مفاهيم آن در معماري مسكوني ايران

امروزه محيط زيست، صرفه جويي در مصرف انرژي هاي فسيلي و توسعه پايدار به مباحث بسيار مهم و رايج در سطح بين المللي تبديل شده اند. به طوري كه حفظ منابع انرژي، جلوگيري از آلوده كردن زمين و محيط زيست، كاهش ميزان مصرف انرژي هاي فسيلي و هم زيستي با شرايط طبيعي و اقليمي مبدل به يكي از مهمترين تدابير در معماري و شهرسازي شده و معماران و شهرسازان را ملزم به رعايت اصول و قواعد خاصي در زمينه ساخت و ساز مي كند. افزايش مداوم جمعيت، كشورهاي جهان را بيش از پيش با مشكل كمبود انرژي رو به رو ساخته و حيات بشر را تهديد مي كند. شايد با كوشش مداوم دانشمندان، پرتو اميدي بر چهره حيات بر روي كره خاكي بتابد و بيم متلاشي شدن تمدن بشر در اثر كمبود انرژي و كثرت آلودگي محيط، از بين برود. يكي از مهمترين عوامل آلوده كننده محيط زيست در جهان و به خصوص در كشور ما ايران، مصرف انرژي فسيلي در فضاهاي مسكوني، براي تهيه آب گرم مصرفي و تامين گرماي فضاي خانه است، كه با هجوم روز افزون انسانها از روستاها به شهرها به تعداد مصرف كنندگان سوخت هاي فسيلي (كه در واقع پايه هاي صنعت نوين جهان و از جمله ايران را شامل مي شود) افزوده مي شود. با اجراي اصول پايداري محيطي مي توان با اين مشكل مبارزه كرد. معماري سنتي ايران چه در بخش مسكوني و چه در بخش غير مسكوني و همينطور تلفيق اين دو در سطح وسيع تري به نام شهر، داراي ويژگي هاي منحصر به فردي است كه ضمن توجه به مسايل زيباشناختي و حفظ محيط زيست پاسخگوي نيازهاي اقليمي هر منطقه نيز بوده است. فنون و قواعد به كار رفته در اين معماري، بسياري از مفاهيم نوين در عرصه معماري پايدار را در خود به وضوح دارد كه اين مقاله به بررسي اين مفاهيم در معماري مسكوني ايراني مي پردازد.

Today, natural environment, saving energies and sustainable development have become the important international issues. In this regard, preventing earth pollution, saving energies and living compatible with natural condition are significant solutions in Architecture and Urbanism, which make the architectures and urbanists comply with the specific construction principles. The necessity of utilizing the new kinds of energy and boosting in population have resulted in lack of energy in the world which is detrimental to human’s life. The continous effort of scientist may give hope to eliminate the grave consequences of environment pollution and lack of energy. One of the important factors of environmental pollution, especially in Iran is using common fossil energy at homes for hot water and ventilation. Admittedly, increasing population in cities leads to exponential consumptions of energy which is fundamental parameter for technology and industry in a country, such as Iran. Hence, this problem is surmountable through the design which is well-grounded on sustainable environment principles. The Iranian traditional architecture enjoys unique characteristics. For example in Iran qualities not only consider aesthetic issues, but also provide climatic needs in each region. The techniques applied in mentioned architectural style contain multitude new concepts of sustainable architecture. This article investigates these type of concepts in Iranian Housing Architecture.