ملاحظات دفاع غيرعامل در سكونتگاههاي روستايي

روستا به عنوان يكي از اولين هسته هاي يكجانشيني بشر از ابتداي تاريخ شناخته مي شود كه عليرغم گسترش شهرها كاركردهاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي خود را از دست نداده است اما با گسترش تهديدات روستاها نيز يكي از هدفهاي تهديد در جنبه هاي مختلف بوده و مي باشد و حفظ و پايداري روستا يكي از الزامات اداره كشورها است. پايداري روستا مي تواند چهار جنبه داشته باشد: پايداري در منابع طبيعي، پايداري سياسي، پايداري اجتماعي و پايداري اقتصادي. در حقيقت توسعه پايدار روستا تنها بر جنبه زيست محيطي آن تاكيد و تمركز ندارد بلكه بر جنبه هاي اجتماعي و اقتصادي آن هم توجه مي كند. با بررسي كاركردهاي روستا در زمينه تمركز جمعيتي، نقش اقتصادي مهم در توليد محصولات كشاورزي و دامي، امكان استقرار شهرنشينان در هنگام وقوع تهديدات در روستاها و ... و با بررسي موقعيت جغرافيايي و روستاهاي كشور مي توان به اين نكته پي برد. در خصوص روستاهاي موجود و طرح هاي توسعه اي آنها علاوه بر شاخصه هاي قبلي كه در طرحهاي هادي مورد توجه قرار گرفته است لزوم رعايت مباحث دفاع غيرعامل در جهت ايجاد پايداري و ادامه كاركردهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي روستا الزام است. دفاع غيرعامل به عنوان مجموعه اي تهديدات كه در زمان تهاجم بدون استفاده از مديريت انساني، امكانات و تجهيزات خاص، نسبت به دفاع عامل موجب كاهش آسيب پذيري نيروي انساني، ساختمانها، تاسيسات و تجهيزات در مقابل تهاجم غافلگيرانه دشمن مي گردد، جهت ايجاد پايداري روستاها و ادامه حضور آنها در پهنه جغرافيايي كشور در هنگام بروز حوادث عاملي اساسي شمرده مي شود. در اين مقاله سعي شده است با بررسي اين موضوع از جنبه هاي مختلف در روستا اهميت توجه به دفاع غيرعامل و رعايت ملاحظات مربوطه را مورد توجه قرار داد.

The core of civilized life is identified as the village in the history of man. With all the advances made in urbanization, the rural area has not lost its essence in the practical behavior of a culture’s socioeconomic life. However, with the increasing threats whether natural or manmade, the susceptibility of rural area is the same as urban area and the same efforts regarding the sustainability of urban area must be taken for the rural area on national bases. There are four major factors that have to be closely considered and monitored: sustainability of the natural resources, social sustainability, political sustainability and economic sustainability. In fact sustainable development of the country/village is not justified through its environmental wellbeing, but through the total of the above mentioned factors. In this article, through assessment on the rural procedures with respect to the population density, the economical abilities in agriculture and the capacity of accepting urban population during emergencies etc. are being discussed. This consideration can be clarified when the geographical position and situation of the urban area is assessed and evaluated nationwide. Regarding the existing rural area and their development plans, the pilot project, in addition to the previously practiced measures and used indexes, the passive defense is of essence and should be observed in full extent if the objective is to have sustainable rural development in Iran by close consideration of the above mentioned four factors. Passive defense includes a total of defensive measures that do not use arms, while increasing the prevention of harm, mitigation of vulnerability, sustaining the essential activities, promoting the national sustainability and facilitating the crisis management against threats, military or other. Therefore, passive defense should be applied and practiced in the rural areas nationwide. In this article the attempt is made to seek and identify the details necessary for implementation of passive defense in the rural area.