اثر گرسنگي بر رفتار كاوشگري زنبور پارازيتوييد(Marshall) Lysiphlebus fabarum روي شته سياه باقلا، Aphis fabae Scopoli

The Effect of Hunger on Foraging Behavior of an Aphid Parasitoid, Lysiphlebus fabarum (Marshall) on Aphis fabae Scopoli

زنبور پارازيتوييد (Marshall) Lysiphlebus fabarum مهمترين پارازيتوييد شته سياه باقلا، Aphis fabae Scopoli مي‌باشد. اين زنبور چند نسلي بوده و جمعيت ماده‌زاي آن در مركز اروپا گسترش بيشتري دارد. از آنجايي‌كه زنبورهاي ماده L. fabarum با تقليد از رفتار مورچه‌ها مستقيماً از شته‌ها عسلك دريافت مي‌كنند، تحقيق حاضر جهت تعيين تاثير گرسنگي زنبور روي تخصيص نسبت‌هاي زماني در رفتارهاي مختلف مرتبط با كاوشگري انجام پذيرفت. در اين مطالعه با مشاهده پيوسته زنبورهاي ماده طي حضور در لكه (ديسك برگي با 15 پوره سن دوم)، تعداد و مدت زمان بروز رفتارهاي مختلف زنبور و تعداد واكنش‌هاي مختلف دفاعي شته‌هاي ميزبان ثبت گرديد. مدت زمان حضور در لكه در زنبورهاي گرسنه،6/3 مرتبه بيشتر از تيماري بود كه زنبورهاي آن دسترسي مداوم به آب و محلول عسل مركبات داشتند، اما تفاوتي در تعداد شته‌هاي پارازيته شده بين دو تيمار مشاهده نشد. همچنين در زنبورهاي گرسنه، دفعات بروز و مدت زمان طي شده روي تمامي رفتارها به طور معني‌داري بيشتر بود. نظر به اينكه تفاوت فاحش در مدت زمان حضور در لكه بين زنبورهاي دو تيمار مي‌تواند تاثير زيادي روي داده‌ها داشته باشد، نسبتي از داده‌هاي هر تيمار به مدت زمان حضور در لكه محاسبه و سپس مقايسه به عمل آمد. زنبورهاي گرسنه در هر واحد زماني حضور در لكه، مدت زمان بيشتري را صرف استراحت و شاخك زدن نموده و متقابلاً زمان كمتري را براي جستجو، خم نمودن شكم و حمله به شته‌هاي ميزبان، صرف كردند. شته‌هاي مواجه شده با ماده‌هاي گرسنه نسبت به زنبورهاي گروه دوم، به طور معني‌داري ميزان كمتري رفتارهاي دفاعي لگد زدن و فرار از حمله زنبور را به نمايش گذاشتند.

The black bean aphid, Aphis fabae Scopoli, is a major pest of broad bean, Vicia faba L. and sugar beet, Beta vulgaris L., The most abundant parasitoid of A. fabae in agroecosystems is Lysiphlebus fabarum (Marshall), a multivoltine species with mainly thelytokous reproduction in central Europe. Since L. fabarum females mimic ants to obtain honey dew directly from aphids it was reasoned that a femaleʹs hunger level could influence her proportional time allocation to various behaviors associated with aphid exploitation. To test this, L. fabarum females were released individually onto bean leaf disks infested with A. fabae and continuous observations made. The femalesʹ proportional time allocations were then recorded. Furthermore, instances of aphid defensive behaviors including kicking, raising and swiveling the body, releasing the plant and escaping from attack, as well as attempts to smear the attacker with cornicle secretions were numerically assessed. Hungry females spent 3.6 times longer in host patches (leaf disks with 15 second-third instar of A. fabae) than did females fed diluted citrus honey prior to testing, but there were no differences observed among number of aphids parasitized. All the assessed measured distinct behaviors were higher for unfed females than for fed ones. Because of the large effect of treatment on patch residence time, the incidence or duration of various behaviors was expressed as a fraction of patch residence time and then re-analyzed. Hungry females spent proportionally more of their time resting and antennating aphids with proportionally less time spent in searching, abdominal bending and probing aphids. A significantly smaller proportion of aphids kicked and escaped from attack following encounters with hungry females than when encountered with sateclly fed females.