تاثير پرايمينگ بذر بر جوانه زني و رشد گياهچه علف گندمي بلند (Agropyron elongatum) در شرايط بهينه رطوبتي و تنش خشكي

Effect of seed priming on germination and seedling growth of tall wheat grass (Agropyron elongatum) under control and drought stress conditions

تأثير پرايمينگ بذر بر جوانه¬زني و رشد گياهچة علف گندمي بلند (Agropyron elongatum) در شرايط بهينه رطوبتي و تنش خشكي علي مرادي* ، فرزاد شريف¬زاده ، رضا توكل افشاري2 و رضا معالي اميري تاريخ دريافت: 19/1/89 – تاريخ پذيرش: 31/6/89 چكيده يكي از راه¬هاي بهبود جوانه¬زني و استقرار گياهچه در شرايط تنش رطوبتي پرايمينگ بذر است. تحقيق حاضر به¬منظور بررسي تأثير پرايمينگ بذر بر خصوصيات جوانه¬زني علف گندمي بلند (Agropyron elongatum) طراحي شد. دو آزمايش جداگانه در شرايط بهينه رطوبتي و تنش خشكي (پتانسيل 8- بار) به¬صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در سال 1388 انجام شد. در شرايط بهينه رطوبتي بذرها تحت تيمارهاي هيدروپرايمينگ، اسموپرايمينگ با اوره و پلي¬اتيلن ¬گلايكول (PEG) با پتانسيل¬هاي 4-، 8-، 12-،16-،20-،23-،25- و 27- بار به¬مدت زمان¬هاي 8، 12، 16، 20 و 24 ساعت در دماي 25 درجه سانتي¬گراد قرار داده شد و جوانه¬زني آنها در همان دما بررسي شد. پرايمينگ بذر درصد جوانه¬زني، سرعت جوانه¬زني، طول ريشه¬چه، طول ساقه¬چه، نسبت طول ريشه¬چه به ساقه¬چه و وزن خشك گياهچه را افزايش داد و منجر به كاهش ميانگين زمان جوانه¬زني شد. افزايش طول دوره پرايمينگ و افزايش پتانسيل پرايمينگ اثر منفي بر صفات مورد نظر داشت. بهترين تيمارهاي پرايمينگ در شرايط مطلوب رطوبتي شامل اوره و PEGبا پتانسيل¬هاي 4- و 8- بار و هيدروپرايمينگ به¬مدت 12 و 24 ساعت براي شرايط تنش خشكي (8- بار) انتخاب شدند. در اين آزمايش نيز بذور پرايم¬شده با اوره در مقايسة با PEG و هيدروپرايمينگ از لحاظ صفات جوانه¬زني برتري داشتند. مي¬توان چنين نتيجه¬گيري كرد كه پرايمينگ بذر با كودهاي آلي مانند اوره مي¬تواند به‌عنوان يك تيمار مناسب پرايمينگ بذر در شرايط رطوبتي بهينه و تنش خشكي به¬كار رود. واژه¬هاي كليدي: Agropyron elongatum، پرايمينگ بذر، جوانه¬زني، تنش خشكي

Seed priming could be as a way to improve seed germination behavior under moisture stress conditions. This experiment was carried out to determine priming effects on seed germination of tall wheat grass {Agropyron elongatum) under control and drought stress (¥=-0/8 bar) conditions. Two 3-replicated factorial experiments based on CRD design were carried out in 2009. In control experiment, seeds were primed in -4, -8, -12,-16, -20, -23, and -25 bar polyethylene glycol (PEG) and urea as well as distilled water (hydropriming) for 8, 12, 16, 20 and 24 hours at 25°C. Seed priming increased germination percentage, germination speed, seedling length, seedling dry weight, root/shoot ratio while decreased mean germination time. In this study, increasing priming duration and osmotic potential of priming solution had negative effects on measured characteristics. The most promising control seed treatments including urea and PEG with -4 and -8 bar as well as hydropriming for 12 and 24 hours were advanced to drought stress experiment. Also, it was shown that priming with urea had better results compared toother treatments. It is concluded that seed priming treatments with fertilizers may serve as an appropriate treatment for advancing germination under optimum and drought stress conditions.