بررسي روابط ايران و روسيه در دوران ميرزا آقاخان نوري

بررسي روابط ايران و روسيه در دوران ميرزا آقاخان نوري

ميرزا آقاخان اعتماد الدوله نوري يكي از شخصيت هاي منفي در حافظه جمعي ملت ايران است . او را معمولاً به عنوان كسي كه مسيول عقد معاهده صلح پاريس بين , ايران و بريتانيا بود ، به خيانت كاري توصيف كرده اند ,كه هرات يكي از تاريخي ترين نقاط ميهنش را دو دستي به بريتانيا واگذار كرد . زندگي و شخصيت ميرزا آقا خان صدر اعظم نوري , بيشتر به خاطر اينكه پس از اميركبير صدر اعظم گرديد و همچنين به علت درگيري وي در سقوط اميركبير ,دستخوش قضاوت ها و برداشت هاي گوناگون بوده است . ايران در زمان صدارت ميرزا آقاخان نوري قرباني درمانده دسيسه هاي خارجي دو كشور استعمارگر آن زمان ، يعني بريتانيا و روسيه ، بود . كشورهاي روس و بريتانيا مصادف با دوره قاجار سياست استعماري و جهان خواري خود را در ايران هم پي جويي مي كردند, خواه ناخواه ايران هم به بازي بزرگي كه بين آنها شروع شده بود ، خصوصاً بريتانيا ، وارد شد . اصلي كه از طرف محققان و مولفان تاريخ پنهان باقي مانده و هميشه نظر بر اين بوده كه ديپلماسي ايران ناكارآمد يا فاسد بوده است ؛ در حالي كه نگرش ژيوپلتيك آن دو كشور ناديده گرفته شد و همچنين حق كاپيتولاسيون كه بريتانيا و روس بارها و بارها از آن سوي استفاده مي كردند . در زمان صدارت ميرزا آقا خان نوري ، وي براي اينكه سنگ تعادلي در مقابل روسيه و بريتانيا برقرار سازد , دست به ايجاد رابطه با دول اروپايي و آمريكايي زد . در واقع ، از دوره وي بود كه پاي كشورهاي خارجي به ايران كشانده شد .در اين مقاله ، روابط ايران و روس و نقش ايران در جنگ كريمه مورد بررسي قرار گرفته است.

Mirza Aghakhan Eʹtemadodoleh Nouri is one of the negative characters in collective memory of Iran nation. He is known as responsible for peace treaty of Iran, Paris and Britannia and known as traitor that presented one of the most historical sites of Iran known as Harat to Britannia. Life and character of Mirza Aghakhan Sadr-e-Aʹzam Nouri had many changes of perspective and judgments because of he appointed chancellor after Amirkabir and because of his involvement in fall of Amirkabir. Iran in time of his power involved in foreign conspiracies of two colonial countries that were Russia and Britannia. Russia and Britannia started their colonial policy in Iran in Ghajar era and therefore Iran entered their grand game especially Britanniaʹs. The fact that remains hidden from researches and historians is that Iranʹs diplomacy was impotent or corrupted, however geopolitical view of these two countries were ignored and capitulation rights of Britannia and Russia that they abused. In Mirza Aghakhan Nouri councillorship era, he for creating a balance against Russia and Britannia, He tried to make relations with American and European countries, actually it was from this era that foreign countries had entered Iran. In this paper relations between Iran and Russia and Iranʹs role in Crimean War surveyed