خواص فيزيكوشيميايي بذر و روغن گلرنگ ارقام/لاين‌هاي ايراني به عنوان منبع غني از امگا 6

خواص فيزيكوشيميايي بذر و روغن گلرنگ ارقام/لاين‌هاي ايراني به عنوان منبع غني از امگا 6

مقدمه: با توجه به افزايش بيماري‌هاي قلبي- عروقي، سرطان و چاقي به دليل مصرف بالاي چربي‌هاي اشباع و حيواني، ضرورت مصرف اسيد‌هاي چرب امگا 6 و امگا 3 در رژيم غذايي كه مانع از ابتلا است و نيز محدوديت منابع موجود به نسبت افزايش جمعيت، محققين در پي يافتن منابع ديگري مي‌باشند. هدف: جهت استفاده‌ي بهينه‌ي منابع داخلي، كشت رو به افزايش و وجود ارقام جهش يافته‌، به بررسي خواص فيزيكو- شيميايي بذر و روغن شش رقم از ارقام/لاين‌هاي گلرنگ (كشت شده در ايران)، مقايسه‌ و دسته‌بندي (لينولئيك يا اولئيك اسيد بالا) آن مي¬پردازد. روش بررسي: رقم/لاين‌هاي گلدشت (رقم بهاره)، محلي اصفهان، اصفهان 14 و اصفهان 28 (لاين بهاره)، پديده (رقم پاييزه) و سينا (رقم ديمي) از مؤسسه‌‌ي نهال و بذر كرج تهيه و خواص بذر (پوست: دانه، روغن، پروتئين، خاكستر و رطوبت) و روغن استخراجي (تركيب اسيدهاي چرب، رنگ، اعداد اسيدي، يدي و صابوني) بررسي شد. نتايج: نمونه‌ها همگي از نوع معمولي يا لينولئيك بوده و از نوع اولئيك ((Saffola نبود و مقادير پوست: بذر 8/55 - 5/42؛ انديس‌هاي اسيدي 35/1 - 32/0، يدي 130 - 111 و صابوني 6/166 - 1/151؛ درصدهاي رطوبت 62/4 - 04/4، خاكستر 98/2 - 13/2، پروتئين 6/17 - 9/12، روغن 5/34 – 21 و اسيدهاي چرب عمده، لينولئيك (78/75 – 6/72)، اولئيك (7/18 - 6/12)، پالمتيك (4/8 - 34/7) و استئاريك (65/2 - 8/1) بود. نتيجه‌گيري: در مقايسه با ساير منابع گياهي، گلرنگ ايراني بالاترين مقدار اسيدهاي چرب ضروري و با ارزش امگا 6 را دارد.

Background: High in take of saturated fatty acids and animal fats, increases cardiovascular disease, cancer and obesity whereas ?-3 and ?-6 poly unsaturated fatty acids as necessary fatty acids have preventive effect on aforementioned disease. Necessity of ?-3 and ?-6 acids and limitation of their sources with increasing of population, make scientists to find other sources. Objective: For optimal usage of internal oil resources such as safflower, increasing of its cultivation and existence of Saffola as a mutative variety (high amount of oleic acid), this research for investigation the physicochemical characteristics of seed and oil of six variety/line of safflower farmed in Iran and the comparison of type and amount of oil and classification of them to oleic or linoleic acid group was done. Methods: Varieties/lines of Iranian safflower including Goldasht (as a spring variety), Mahali Esfehan, Esfehan 14, Esfehan 28 (as spring lines), Padide (as a fall variety) and Sina (as a day land farming variety) were provided )Provision Institute and Improvement of Plant and Seed located in Karaj), and characteristics of safflower seeds (oil, protein, ash, moisture and fiber contents) and its extracted oil (acid, iodine and saponification values, fatty acids profile and color) were investigated. Results: Results indicated that the studied varieties/lines were only linoleic safflower (no any oleic safflower). Conclusion: Iranian safflower varieties/lines have the highest amount of? -6 (72.6 - 75078) in comparison with other oil sources which are valuable and necessary fatty acids.