تحليل تيپ‌هاي هواي زابل و ارتباط آنها با الگوهاي گردشي تراز500 هكتوپاسكال

تحليل تيپ‌هاي هواي زابل و ارتباط آنها با الگوهاي گردشي تراز500 هكتوپاسكال

در اين پژوهش به منظور تحليل تيپ هاي هواي زابل 7 متغيّر از اول فروردين ماه 1358 تا بيست و نهم اسفندماه 1382 در ايستگاه سينوپتيك زابل بررسي گرديد. انجام تحليل خوشه اي بر روي آرايه ي داده هاي استاندارد شده (Stnd9088:18) و ادغام روزها بر اساس روش "وارد» نشان داد؛ زابل داراي 6 تيپ هوا مي-باشد كه عبارتند از: 1- تيپ معتدل 2- تيپ بارشي 3- تيپ بسيار گرم و خشك 4- تيپ گرم، خشك و بادي 5- تيپ سرد و بادي و 6- تيپ بادي. بر اساس يافته هاي اين پژوهش تيپ هواي سرد و بادي و تيپ بادي فراوان ترين و بادوام ترين، تيپ بارشي، كم بسامدترين و تيپ بسيار گرم و خشك،كم دوام ترين تيپ هاي هواي زابل هستند. در ادامه براي هر تيپ يك روز به عنوان روز نماينده انتخاب گرديد. فراواني ماهانه و سالانه ي هر كدام از تيپ‌ها نيز محاسبه و مشخص گرديد كه فراواني سالانه ي تيپ‌ها در سه دهه گذشته تغيير كرده است. در پايان به بررسي ارتباط اين تيپ‌ها با الگوهاي گردشي تراز مياني جو پرداخته شد و آشكار گرديد كه رخداد هر كدام از تيپ‌ها متاثر از الگوهاي گردشي خاصي است. تحليل همديد ارتباط تيپ‌هاي هواي زابل با الگوهاي گردشي تراز 500 هكتوپاسكال نشان داد كه تيپ بادي(تيپ 6) به عنوان گرمترين تيپ غالباً متاثر از الگوهاي گردشي 14، 15 و 17 و تيپ‌هاي سرد و بادي (تيپ 5) و بارشي (تيپ 2) عمدتاً متاثر از الگوي گردشي 1، 2 و 16 مي‌باشند.

In this research, in order to analyze the types of Zabol weather, 7 variables from 21 March 1979 up to 20 March 2003 were reviewed in Zablol Synoptic station. Performance of cluster analysis on standardized data arrays (stnd 9088:18) and integration of days based on Vared method showed that Zabol has 6 types of weather including: 1- Moderate type, 2-rainy type, 3- very high and dry type, 4- hot, dry and windy type, 5- cold and windy type and 6- windy type. Based on the findings of this research, cold and windy weather type and windy type are most frequent and sustainable types; rainy type has the lowest frequency and very hot and dry types are the most unsustainable weather in Zabol. In continue, for each type of weather, one day was selected as the representative day. The monthly and annual frequency of each type was calculated and it was recognized that the annual frequency of the types during the 3 years has changed. At the end, the relation of these types with circular pattern were studied and revealed that the occurance of each type is under the affection of certain circular patterns. Synoptic analysis of the relation between Zabol weather with circular patterns of elevation 500 Hecto Pascal revealed that windy type (type 6) as the warmest type, is under the affection of circular pattern of 14,15 and 17 and cold and windy types (type 5) and rainy (type 2) are mainly under the effect of circular pattern 1, 2 and 16.