چكيده فارسي :
مقاله حاضر از دو بخش مهم تشكيل شده است.در بخش اول سعي شده به مباحثي
كه در معرف تشناسي معاصر، پيرامون مبناگروي سنتي مطرح گرديده، اشاره شود و
در خلال آن، هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف اين نظريات به نحوي مختصر مورد
توجه قرارگيرد. به دنبال اين مبحث مقدماتي، در بخش دوم ضمن مرور ديدگاههاي
ابن سينا پيرامون مساله مباني و مبادي معرفت، نشان داده شده است كه مي توان اين
نظريه را در دسته بنديهاي ارايه شده جزو نظريات مبناگرايانه سنتي اما با قرايتي
خاص ب هحساب آورد. اين نظريه با ويژگيهاي خاصي كه دارد ( از جمله: مبنا بودن
موجودات فراتر نسبت به موجودات فروتر در جميع اقسام معرفت از مشاهده گرفته
تا يقين، مبنا بودن تصورات براي تصديقات، مبنا بودن اصول موضوعه هر علم براي
مسايل آن علم، مبنا بودن دانشهاي فراتر نسبت به دانشهاي فروتر و نيز مبنا بودن
مجموعه بديهيات براي ساير اقسام معرفت و در راس بديهيات، مبنا بودن اوليات آن
هم به نحو بالقوه و تكميلي براي جميع اقسام معرف تهاي غيرمباشر) نه از الگوي
ارايه شده از مبناگروي سنتي معاصر كه در بخش اول ارايه مي گردد، تبعيت مي كند و
نه بسياري از اشكالاتي كه امروزه بر مبناگروي سنتي گرفته مي شو د، بر آن وارد
است.
چكيده لاتين :
The present article consists of two main sections. In the first
section the writer tries to deal with the topics which in
contemporary epistemology has been advanced about
tradional foundationalism, and in the meantime to show both
the weaknesses and strengths of these theories briefly.
Following this preliminary discussion, in the second section
besides the review of Ibn Sinaʹs point of view about the
problem of foundation and principles of knowledge, it has
been shown that this theory can be included in the
foundationalist theories but with a special reading. This
theory, with its characteristic features (including, its being
foundation of higher beings in relation to lower beings in all
kinds of knowledge from observation to certainty,
foundational mode of concept for assertion, foundational
mode of axioms of every science for the problems of that
science, foundational mode of higher sciences in relation to
lower sciences and also foundational mode of immediate
perceptions for other kinds of knowledge and at the top of
immediate perceptions foundational mode of basic self –
evident propositions both potentially and complementary for
all kinds of indirect knowledge) neither follows the present –
day traditional foundationalism that we deal with in the first
section nor is susceptible to the many difficullies of traditional
foundationalism of today.
