بررسي ويژگي هاي محيطي شهر تاريخي زاهدان كهنه

بررسي ويژگي هاي محيطي شهر تاريخي زاهدان كهنه

شهر تاريخي زاهدان كهنه در 20 كيلومتري جنوب شرقي زابل و در شمال حوزه¬ي زهك سيستان واقع شده است. اين شهر از پنج بخش مجزا به نام¬هاي قلعه، ارگ اول يا ارگ زبرين، ارگ دوم يا ارگ فرودين، شارستان و ربض تشكيل شده است. شهر تاريخي زاهدان كهنه به روزگار حيات و آباداني، يكي از بزرگترين شهرهاي ايران به شمار مي¬رفت و در طول سده¬هاي 5 تا 9 هجري قمري مركزيت سيستان را بر عهده داشته است. از وسعت اين شهر مهم سيستان، به دليل آن كه مجموعه¬ي آثار و عوارض مصنوعي موجود در ربض آن با گذشت زمان و دخالت عوامل مختلف طبيعي و انساني از بين رفته¬اند، اطلاع دقيقي در دست نيست ليكن وسعت مجموعه¬ي قلعه، ارگ و شارستان محصور آن به 272/248/3 متر مربع مي¬رسد. نتايج مطالعات ميداني در اين شهر كه در طول سال¬هاي 1381 و 1386 خورشيدي از سوي نگارندگان اين نوشتار انجام گرفته است، آشكارا ثابت مي¬نمايد كه طراحان، شهرسازان و معماران شهر تاريخي زاهدان كهنه، قبل از آن كه اقدام به ساخت شهر و بناهاي موجود در آن نمايند، با انجام مطالعات كارشناسانه و علمي، نخست بر جغرافياي طبيعي منطقه تسلط يافته و سپس با در نظر گرفتن تمامي جوانب، اقدام به ساخت شهري نمودند كه چون از همه گونه تمهيدات اقليمي و سازگاري محيطي برخوردار بود، آسايش و آرامش را براي ساكنانش درپي داشت.

Historical city of Zahedan-Kohne is located at km20 of south east of Zabol, and at the north part of Zahak basin in Sistan. This city is comprised of 5 (five) separate parts named Ghale, Arg Aval or Arg Zirin, Arg Dovom or Arg foroudin, Sharestan and Rabath. Historical city of Zahedan-e-kohne at its life and prosperity time was considered as one of the largest cities of Iran, and was the centre of Sistan in the centuries of 5 up to 9 Hejri Gamari, but there is no accurate information about the exact area of this important city of Sistan because the existing man made features and monuments have been destroyed with passing the time and intervention of different natural and human factors, but the total area of Ghale,Arg and Sharestan reaches to 3,248,272 m 2. The results of field studies n this city which are performed during 2002-2007 by the writers of this study , clearly confirms that designers, city developers and architectures of historical city of Zahedan-e-Kohne before constructing the city and the buildings inside it, have dominated firstly on the natural geography of the area through performing scientific and professional studies, and considering all the related aspects have established a city which had comfort and peace for his residents due to having all climatic provisions and environmental adaptation.