مطالعه تغييرات رويش درختان چنار پنج منطقه شهر تهران

Study of increment variations in plane tree species at 5 sites in Tehran (case study: Platanus orientalis)

شهر تهران، پايتخت ايران از كلانشهرهاي بزرگ دنياست كه جمعيتي نزديك به هشت ميليون نفر را در خود جاي داده است. به همين دليل ساليانه با وجود اعمال مديريت هاي جنبي فراوان، بر آلودگي اين شهر افزوده شده است. انتخاب گياهان متناسب با محيط، در طراحي فضاي سبز، بسيار كارامد است. درختان با توجه به عمر طولاني خود به عنوان موجودات زنده، مي‌توانند بهترين و دقيق‌ترين شاخص براي تحقيق روي تنش هاي محيطي باشند. در اين تحقيق، ابتدا 60 پايه از گونه چنار (Platanus orientalis) در پنج منطقه تهران با اندازه هاي مختلف آلودگي و جمعيت و براساس نقشه آلودگي شهر تهران نشانه‌گذاري ‌شد. پس از نمونه برداري، با استفاده از مته سال سنج در دو جهت عمود برهم و در ارتفاع برابر سينه، مقدار رويش ساليانه 25 سال گذشته تعيين شد. نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه رويش درختان چنار به ويژه طي10 سال اخير به شدت كاهش يافته است، درحالي كه درختان چنار بررسي شده با قطر برابر سينه متوسط 36 سانتي متر، هنوز در دوره جواني و رويش مطلوب هستند. محاسبات آماري انجام گرفته روي مقدار رويش نشان مي دهد كه مناطق سعادت آباد و آزادي نسبت به ديگر مناطق داراي رويش بيشتر و مناطق يخچال و نارمك داراي رويش كمتر هستند و منطقه مفتح در حد واسط مناطق ديگر از نظر رويش قرار دارد. مقايسه نتايج با داده هاي بارندگي نشان مي دهد كه نوسان رويشي با تغييرات بارندگي همخواني ندارد كه ممكن است نشان دهنده ديگر عوامل اثرگذار مانند آلاينده هاي هوا بر رويش باشد.

Over 8 million people inhabit Tehran. The pollution of the city is increasing, in spite of numerous management plans applied. Hence, proper programs including tree planting could be of a great help in determining the magnitude of pollution absorption at different sites in the city. Using dieoretical and applied approaches would cease pollution intensity. Long-term life-cycles enable trees to be the most appropriate and precise indices for such studies. In this study, 60 individuals of plane species were selected. Since different heights would impress the amounts of pollution absorption, we tried to core the same places in each tree. With the help of Tehran pollution map (measured mechanically), we were able to select the sampling trees from the most to least-polluted areas. Since the dried wood material were limited to run the experiments, we had to sample 5 cores and then tree cores were separated annually for latest 25 years. In addition to comparing air pollution absorption individually, the amount of uptake by different sites would be considered as well. The results indicate that, plane tree growths have dramatically decreased during last 10 years. Whilst, these trees are in their juvenile stage having an average DBH of 36 cm. Statistical measurements show that two regions of Saadat-abad and Azadi have relatively higher growth rates over other areas such as Yakhchal and Narmak. Comparing to the results of precipitations, it is obvious that increment fluctuations are not consistent with precipitation changes indicating the influence of other factors on growth, including the air pollution.