تحليل عوامل تاثيرگذار بر مشاركت كشاورزان در مديريت شبكه آبرساني بخش جرقويه شهرستان اصفهان

An Analysis of Factors Affecting Farmersʹ Participation in the Management of Water Network in Jarghouyeh, Isfahan County

هدف كلي اين تحقيق تحليل عوامل تاثيرگذار بر مشاركت كشاورزان در مديريت شبكه آبرساني بخش جرقويه شهرستان اصفهان بود. روش انجام اين تحقيق پيمايشي و از نوع توصيفي ـ‌ همبستگي بود. جامعه آماري اين تحقيق را كشاورزان عضو تشكل آب‌بران جرقويه (1810 نفر) تشكيل دادند. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 126 نفر برآورد شد كه با در نظر گرفتن شرايط تحقيق اين تعداد به 150 نفر افزايش پيدا كرد. در اين تحقيق از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي با انتساب متناسب استفاده شد. براي جمع‌آوري اطلاعات ميداني از پرسشنامه استفاده شد و روايي محتواي پرسشنامه با كسب نظرات متخصصان و اساتيد توسعه روستايي دانشگاه تهران مورد بررسي قرار گرفت. ضريب اعتبار پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار SPSS براي بخش‌هاي مختلف بيش از 75/0 به دست آمد. نتايج اولويت‌بندي زمينه‌هاي مشاركت كشاورزان در مديريت شبكه آبرساني نشان داد مشاركت در ايجاد كانال‌هاي جديد و ايجاد دريچه‌هاي جديد دو فعاليتي بوده‌اند كه كشاورزان در انجام آنها بيشترين ميزان مشاركت را داشته‌اند. نتايج تحليل عاملي اين تحقيق نشان داد عواملي چون مشاركت در حفاظت و توسعه فني شبكه، مشاركت در افزايش بهره‌وري آبياري، مشاركت در توزيع بهينه آب، مشاركت در فعاليت‌هاي گروهي و همكاري با ادارات دولتي آب حدود 72 درصد كل زمينه‌هاي مشاركت كشاورزان عضو تشكل آب‌بران را در مديريت شبكه آبرساني مشخص مي‌كند. همچنين نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه متغيرهاي ميزان اراضي كشت شده، مدت عضويت در تشكل آب‌بران، سابقه كشاورزي و سطح تحصيلات حدود 54 درصد از تغييرات متغير وابسته را تبيين مي‌كند.

The present study was undertaken to analyze factors affecting farmersʹ participation in the management of water Network in Jarghouyeh district in Isfahan County. A descriptive correlation research design was adopted for the study. At the field work level, surveying was the basic method which was taken into consideration. The statistical population of the study consisted of about 1810 members of Water User Associations (WUAs) of Jarghouyeh district, Isfahan country, out of which 150 farmers wew selected as the sample, using proportional stratified random sampling method. A questionnair was developed for gathering data. The questionnair was validated through a panel of expert judgment; the panel being consisted of the faculty members of the Department of Agricultural Extension and Education of the University of Tehran. The reliability of the questionnair was validated through an application of Chronbach Alpha the coefficient for which was found out to be more than 0.75. The results of linear regression indicated that four variables, viz, cultivated land size, duration of membership in WUAs, farming experience and educational level of farming predicted about 54 percent of the variation of the dependent variable respectively. Factor analysis showed that five factors of: participation in the maintenance and technical development of the network, participation in improving irrigation profitability,, participation in optimum distribution of water, participation in group activities and cooperation with the government water and irrigation agencies accounted for about 72% of variance of farmersʹ participation in irrigation network management. The findings related to the prioritizing areas of farmersʹ participation in the management of irrigation network indicate that involvement in constructing new canals and gates, as well as their maintenance and reconstruction were the first two prior activities in which the farmers showed a higher level of enthusiasm for participation.