رهيافتي در منظر پايدار بر روي رودخانه‌هاي دايمي

رهيافتي در منظر پايدار بر روي رودخانه‌هاي دايمي

چكيده شكل‌گيري اكثر تمدن‌هاي بشري در كنار رودخانه‌هايي باكاربري-هاي متفاوت و گسترده شامل تامين آب آشاميدني، مصارف كشاورزي، صيد آبزيان و ماهيگيري، تامين انرژي در گذشته و همچنين به كارگيري از پتانسيل‌هاي گسترده رودخانه‌ها در بهبود سيما و منظر شهري و ايجاد تنفس‌گاه‌هاي عمده شهري و خلق كمربندهاي سبز طبيعي در حاشيه رودخانه‌ها در زمان حال، نشانگر اهميت بسيار اين منبع حياتي و طبيعي است. متاسفانه در عصر حاضر و شهرهاي كنوني سرزمينمان، ايران، آن طور كه شايسته است به اين عامل حيات بخش توجه كافي نمي‌شود و كناره رودخانه‌ها با پتانسيل بسيار بالا براي زيباسازي و بهبود سيما و منظر شهري، بي‌استفاده مانده و نه تنها حاشيه‌اي نازيبا از خود به نمايش گذاشته است، بلكه در بعضي از شهرهاي كهن از جمله شوشتر و دزفول، تاسيسات آبي همچون آسياب‌هاي آبي و پل‌هاي باستاني آن مناطق كه به دوره ساساني بر مي‌گردد، نيز در حال تخريب است. بي‌شك راه نجات از اين وضعيت كنوني، توجه به اصول معماري پايدار و دخالت دادن آن در طراحي‌هاي محوطه و كناره رودخانه‌ها است. در اين تحقيق -كه جزو تحقيقات توسعه‌اي1 محسوب مي‌شود- سعي خواهد شد تا پس از ارايه تعاريفي مرتبط با موضوع به اصل طراحي پايدار و مولفه‌هاي آن بر روي جداره رودخانه‌ها پرداخته و در نهايت با تبيين اين مولفه‌ها در برخورد با رودخانه، راهكارهايي براي رسيدن به طرحي جامع براي ايجاد كمربند سبز مناسب در حاشيه رودخانه‌ها و تبديل آنها به مراكز پويا و زنده شهري ارايه شود.

Abstract Rivers are vital natural resources. They became the starting point of most civilizations simply by providing men with drinking water, the means of irrigation and fishing. Rivers were also used to produce energy. Nowadays, they improve the look of urban landscapes and create natural green belts that cleanse the air. Unfortunately, these vital sources have been neglected in present-day Iran. Riverbanks with huge potential for improving urban landscapes have reduced to a mess and in some older cities like Shoushtar and Dezful installations like watermills and ancient bridges dating back to the Sassanide era are falling to decay. Undoubtedly, the way out of the current problem is to consider the principles of sustainable architectural development and use them in development activities in and around riverbanks. In this developmental study, we will attempt to describe these principles before introducing various approaches to draw a comprehensive plan for the creation of appropriate green belts across riverbanks that would also serve as dynamic urban centers.