يك روش آسان و سريع جهت سنجش پتانسيل معدني شدن نيتروژن در زمين‌هاي آهكي تيمار شده با كود گاوي

يك روش آسان و سريع جهت سنجش پتانسيل معدني شدن نيتروژن در زمين‌هاي آهكي تيمار شده با كود گاوي

پتانسيل معدني شدن نيتروژن را مي توان معيار مهمي جهت ارزيابي نيتروژن ناپايدار خاك در نظر گرفت. تعيين پتانسيل معدني شدن نيتروژن بسيار وقت‌گير و پرهزينه است، لذا جايگزين كردن يك روش آسان‌تر ممكن است بسيار مفيد واقع گردد. هدف از اين مطالعه بررسي امكان تخمين پتانسيل معدني شدن نيتروژن از روي شاخص بيولوژيك قابليت جذب نيتروژن در يك خاك آهكي تيمارشده با كود گاوي است. آزمايش در قالب طرح كرت‌هاي خرد شده و در سه تكرار انجام گرديد. هر كرت اصلي به سه كرت خرد شده تقسيم و اعمال تيمارها در سه سال متوالي به گونه‌اي بود كه بخشي از كرت تنها در سال اول، بخشي ديگر در دو سال پياپي و بخش سوم در سه سال متوالي تيمار كودي مشابه دريافت كردند. براي انجام اين تحقيق نمونه هاي خاك، 6 ماه پس از آخرين كوددهي و از عمق 0 تا 15 سانتي متري مزرعه لورك واقع در لورك نجف آباد كه قبلا تيمارهاي كود گاوي در آن اعمال گرديده بود، برداشت گرديد. تيمارها شامل سطوح كود گاوي (0، 25 و 100 تن در هكتار) و سال هاي كوددهي (0، 1، 2 و 3 سال) بود. پس از آماده سازي اوليه نمونه ها، پتانسيل معدني شدن نيتروژن به روش استانفورد و اسميت (انكوباسيون به مدت 22 هفته و آبشويي متناوب هر دو هفته يك بار) اندازه گيري شد. شاخص بيولوژيك قابليت جذب نيتروژن (BINA) نيز با اندازه‌گيري آمونيوم حاصل از انكوباسيون يك هفته اي خاك در شرايط بي‌هوازي و در دماي 40 درجه سانتي گراد اندازه گيري شد. نتايج نشان داد بين شاخص BINA و پتانسيل معدني شدن ‌نيتروژن همبستگي نسبتا ‌بالاي (**606/0=r) وجود دارد. همچنين، بين شاخص BINA و عملكرد (***870/0=r) و جذب ‌نيتروژن توسط گياه ذرت (***807/0=r) همبستگي‌هاي معني‌داري مشاهده گرديد. نتيجه اين كه، مي توان از شاخص BINA به عنوان شاخصي جهت تخمين پتانسيل معدني شدن نيتروژن در اراضي تيمار شده با كود گاوي استفاده كرد.

Potentially mineralizable nitrogen (PMN) can usually be considered as an important criterion of labile nitrogen. Measurement of PMN is expensive and time consuming, therefore, a simpler alternation may facilitate routine laboratory analysis. The objective of this study was to determine the relationship between PMN and biological index of nitrogen availability (BINA). The studied soil was previously treated with 0, 25 and 100 ton ha-1 of sewage sludge with 0, 1, 2 and 3 consecutive years of application. Soil samples were taken 6 months after the latest application from depth of 15 cm. PMN measured according to Stanford and Smith procedure (aerobic incubation for 22 weeks and leaching with intervals of every two weeks) and BINA measured as described by Bundy and Meisinger (7 days of anaerobic incubation at 40? C followed by extraction of NH4+). Results showed that PMN was significantly correlated with BINA (r=0.938, P < 0.001) in cow manure treated plots which can be considered as a more reliable index for estimation of PMN. Our findings showed that BINA could be considered as a simple rapid method to evaluate PMN in cow manure treatment of calcareous soils.