تغييرپذيري مكاني ويژگي‌هاي خاك در دو جامعه علفزار و بوته‏زار (بررسي موردي: مراتع واوسركياسر)

تغييرپذيري مكاني ويژگي‌هاي خاك در دو جامعه علفزار و بوته‏زار (بررسي موردي: مراتع واوسركياسر)

تغيير پذيري ويژگي‏هاي خاك يكي از مهمترين عوامل تغييرات مكاني پوشش گياهي به‌‌شمار مي رود، بنابراين آگاهي از نحوه پراكندگي تغيير پذيري ويژگي‏هاي خاك و گياهان براي دستيابي به مديريت بهتر ضروري است. براي انجام تحقيق حاضر دو سايت مطالعاتي در مراتع واوسر كياسر شامل بوته‌زار و علفزار انتخاب شدند. در هر سايت مطالعاتي يك شبكه 500×400 متر مربعي با ابعاد سلول‏هاي 100 متر مربعي پياده شد و در محل نقاط تقاطع اين شبكه نمونه برداري خاك انجام‌ شد. در سايت بوته‌زار 30 نمونه خاك در محل‏هاي تقاطع از عمق 0 تا 30 سانتي متري برداشت شد. هم چنين در سايت علفزار نيز 30 نمونه خاك از عمق مذكور برداشت شد. مقايسه ميانگين ويژگي‌هاي خاك در دو جامعه با استفاده از آزمون t نشان داد كه بين پارامترهاي درصد آهك، هدايت الكتريكي، كربن آلي، درصد سيلت و درصد شن اختلاف معني‌‌داري در سطح 5 درصد وجود دارد. آناليز مكاني ويژگي‏هاي مورد مطالعه نشان داد كه مدل مناسب براي همه ويژگي‏هاي خاك از نوع همسانگرد يا مستقل از جهت بوده است. در جامعه علفزار وابستگي مكاني اكثر ويژگي‏هاي خاك متوسط تا قوي بوده، در واقع نقاط نمونه نزديك به هم ويژگي‏هاي شبيه‏تري داشتند و دو ويژگي اسيديته و هدايت الكتريكي وابستگي مكاني ضعيف داشتند كه نشان مي‏دهد اين دو ويژگي در نقاط نمونه نزديك به هم الزاما مقاديري مشابه نداشتند. در سايت بوته‌‌زار همه متغييرهاي خاك به‌‌جز درصد رس با وابستگي متوسط، داراي ساختار مكاني بالا بودند.

Most important reason of spatial changes in vegetation is spatial variability of soil properties, so knowledge about pattern distribution of variability soil properties for better management is necessary. Two study site including grassland and scrubland were selected in this study. One 500 × 400 m2 network was established in each study site and soil samples were taken from intersection points. 30 soil sample from 0-30 cm depth in scrubland. Also in grassland were taken 30 soil samples from 0-30 cm depth. Compares of means of soil properties using T-student test was shown carbonate calcium, EC, organic carbon, percent of silt and sand have significant different in two community (p < 0.05). Spatial analysis was represented; appropriate models for entire soil properties were isotropic models. Most of soil properties had moderate to high spatial relationship that shows points close to each other had similar values whereas pH & EC had low spatial relationship in scrub land that shows points close to each other had not similar values necessarily. Soil properties except percent of clay with moderate relationship, in grass land had strong spatial structure