تحليل ساختار بازار و اثر انتقال قيمت بر حاشيه بازاريابي در صنعت گوشت گاو ايران

Analysis of Market Structure and the Impact of Price Transmission on Marketing Margin in Iranian Beef Market

يكي از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي اثرگذار بر رفاه توليدكنندگان، عوامل بازاريابي و مصرف‌كنندگان يك كالا، چگونگي انتقال قيمت كالاست. ساختار بازار كالا بر انتقال قيمت اثر مي‌گذارد. انتقال نامتقارن قيمت با تأثير بر حاشية بازار، سود عوامل بازاريابي را افزايش و رفاه توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان را كاهش مي‌دهد. در سال‌هاي اخير قيمت زياد گوشت گاو، موجب نارضايتي مصرف‌كنندگان شده است، در حالي كه توليدكنندگان 40 درصد قيمت خرده‌فروشي را دريافت كرده‌اند. يكي از عواملي كه سبب افزايش حاشية بازار يك كالا مي‌شود، انتقال نامتقارن قيمت‌هاست كه ممكن است ناشي از ساختار غيررقابتي بازار باشد. هدف اين مطالعه بررسي ساختار بازار و اثر انتقال قيمت بر حاشيه بازاريابي گوشت گاو در ايران است. در اين مقاله، پس از بررسي ساختار، رفتار و عملكرد بازار گوشت گاو، الگوي حاشيه بازار براي دوره 87-1377 برآورد شده است. نتايج نشان مي‌دهد پراكنش نامناسب كشتارگاه‌ها و تعداد زياد واسطه‌ها در زنجيره بازاريابي، ساختار بازار را غيررقابتي كرده، حاشيه بازار را افزايش و رفاه توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان را كاهش داده است. نتايج برآورد الگوي حاشيه بازار نشان مي‌دهد كه در بازار گوشت گاو ايران، انتقال قيمت‌ها و هزينه بازاريابي نامتقارن است و موجب افزايش حاشيه بازار شده است.

Price transmission is one of the most important factors that affects the producers, consumers and marketing agentsʹ welfare. Market structure affects price transmission. Asymmetric price transmission affects the marketing margin, increases marketing agentsʹ profit and decreases producers and consumersʹ welfare. In recent years high prices of beef has caused consumersʹ dissatisfaction however, producers have gained not more than 40 percent of retail prices. Asymmetric price transmission is one of the reasons that increases marketing margin and may arise from non-competetive market structure. The objective of this paper is to analyze market structure and the impact of price transmission on marketing margin. To achieve this objective, first;structure, conduct and performance of beef market were analyzed and then marketing margin model was estimated for the 1377-87 period. The results revealed that the share of beef in red meat production has increased but inappropriate spread of slaugther-houses and existence of a large number of middlemen in marketing chain have ended up with non-competitive structure, increasing marketing margin and reduction of beef producers and consumersʹ welfare. The results of estimating marketing margin showed that price transmission and marketing cost transmission in Iranian beef market were asymmetric, causing the increase in marketing margin