نظريه انسان سالم در نظام اخلاقي رازي

نظريه انسان سالم در نظام اخلاقي رازي

محمدبن زكرياي رازي از فيلسوفان متقدم با تاثّر از جالينوس، نظام اخلاقي سلامت‌محور ارايه مي‌كند. طب‌انگاري اخلاق، بنيان اين نظام است. تحليل و نقد نظريه سلامت و انسان سالم نزد زكرياي رازي در پرتو مقايسه آن با ديدگاه‌هاي رقيب مساله تحقيق حاضر است. رازي سلامت را به حاكميت عقل سنجش‌گر بر خواسته‌ها، تصميم‌ها و رفتارهاي آدمي تعريف مي‌كند و در موارد مختلف سه ملاك را به منزله نشانگر آن به كار مي‌برد: حد وسط بين افراط و تفريط، حداقل كفايت و نياز در برخورداري و سنجش بين لذت و رنج حاصل رفتار. وي شناخت عيوب نفس از طريق مراجعه به ديگران و ترغيب آنان به عيب‌جويي را گام نخست در حفظ سلامت مي‌داند. وضعيت طبيعي انسان، سلامتي است و بيماري نفس به وسيله هوي بر آن عارض مي‌شود. سلامت و بيماري حاصل چالش مستمر بين عقل (عملي) و هوي است. يكي از مباني نظريه سلامت، تفسير رازي از لذت است كه آن را امر ثانوي و در رفع وضعيت رنج‌آور تعريف مي‌كند. نظريه سلامت رازي از حيث تحويلي‌نگري (يك، تحويل سلامت انسان به سلامت نفس، تحويل سلامت نفس به سلامت روان‌شناختي در مفهوم روان‌شناسان سلب‌گرا)، فردگرايي افراطي و غفلت از مدخليت زندگي اجتماعي در سلامت، حداقل‌گرايي در مولفه‌هاي سلامت روان، قابل نقد است.