شناسايي و بررسي جمعيت ماهيان‌ تالاب هاي آق گل، پيرسلمان و مناطق تالابي رودخانه هاي گاماسياب و حرم آباد استان همدان

Identification of the fish population in Agh-Gol, Pir-Salman, Gamasiab and Haram-Abad wetlands of the Hamadan Province

در اين بررسي كه از پاييز 1386 تا تابستان 1387 صورت گرفت، به منظور شناسايي تركيب گونه اي و فراواني ماهيان در ماهيان تالابهاي استان همدان ? به صورت فصلي از ماهيان تالابهاي آق گل ملاير، پيرسلمان اسدآباد و مناطق تالابي رودخانه هاي حرم آباد و گاماسياب بوسيله دستگاه صيد الكتريكي‌، تور پرتابي و پره نمونه برداري شد. بر اساس نتايج بررسي هاي انجام شده بر روي 2983 ماهي صيدشده، 23 گونه از 4 خانواده كپورماهيان (Cyprinidae)، رفتگرماهيان خانواده هاي Balitoridae و Cobitidae و گامبوزيا ماهيان (Poeciliidae) شناسايي گرديد كه به ترتيب داراي 17، 4 ، 1 و 1 گونه در مناطق مورد بررسي بودند. در تالابهاي آق گل ملاير، پيرسلمان اسدآباد و مناطق تالابي رودخانه هاي حرم آباد و گاماسياب بترتيب 8، 10، 17 و 19 گونه ماهي جداسازي گرديدند. همچنين 19 گونه از گونه هاي بومي كشور و 4 گونه ماهي شامل ماهي حوض، آمورنما يا آمورچه، كپور معمولي و گامبوزيا از گونه هاي غيربومي كشور هستند. در تالاب آق گل ماهي حوض نقره اي با 6/82 درصد، در تالاب پيرسلمان رفتگرماهي Seminemacheilus sp. با 9/26 درصد، در مناطق تالابي رودخانه هاي حرم آباد و گاماسياب، مرواريد ماهي موصل (Alburnus mossulensis) بترتيب با 5/32 و 8/31 درصد بيشترين فراواني را دارا بودند. در كل مناطق تالابي نيز، مرواريد ماهي موصل با 0/28 درصد، ماهي حوض وحشي يا نقره اي با 5/12 درصد و سياه ماهي فلس بزرگ (Capoeta aculeata) با 7/11 درصد غالب بوده اند. در بين خانواده ها نيز، كپورماهيان 4/78 درصد و رفتگرماهيان رودخانه اي (Balitoridae) 8/16 درصد جمعيت تالابهاي همدان را تشكيل داده اند. در بين ماهيان شناسايي شده، انواع غير بومي حدود 9/16 درصد را بخود اختصاص داده اند. در بين گونه هاي شناسايي شده، بترتيب سياه ماهي (C. buhsei) ، رفتگرماهي كرمانشاه (Barbatula kermanshahensis) ماهي سفيد رودخانه دجله (Squalius lepidus) ، ماهي كالاشپا ( Acanthobrama marmid ) و 2 نوع از رفتگرماهيان شامل Seminemacheilus sp. و Oxynoemacheilus sp. داراي بيشترين اهميت اكولوژيك هستند. بررسي كنوني نشان داد كه تالابهاي اصلي استان همدان از نظر تنوع ماهي متوسط است.

in this study that has been done from Autumn 2007 until summer 2008 , to identify fish species composition and their abundance , seasonal sampling had been done on the fishes of Agh-Gol and Pir-Salman wetlands and the wetlands areas of Haram-Abad and Gamasiab rivers by electroschoker, cast net and beach seine. According to the results of studying on the 2983 caught fish specimens, 23 species of 4 following families were identified : Minnows (Cyprinidae), River Loaches (Balitoridae), Spiny loaches (Cobitidae) and Mosquito fishes (Poeciliidae) which had 17, 4, 1 and 1 species in the studied region , respectively. In Agh-Gol and Pir-Salman wetlands and in the wetlands areas of Haram-Abad and Gamasiab Rivers, 8, 10, 17 and 19 fish species were identified , respectively. Also 19 species of native and 4 following exotic species were identified \Carassius auratus sspp. , Cyprinus ccirpio , Pseudorasbora parva and Gambusia holbrooki. In Agh-Gol wetland C. auratus with 82.6%, in Pir-Salman wetland Seminemacheilus sp with 26.9% and Alburnus mossulensis in Haram-Abad and Gamasiab Rivers (wetland areas) respectively with 32.5% and 31.8 % had the maximum abundancy. In all the studied wetlands in this project, A. mossulensis with 28.0%, C. auratus with 12.5% and Capoeta aculeata with 11.7% were the dominant fishes. Among families, Cyprinidae and Balitoridae had constitued 78.4% and 16.8% of the total fish population of Hamedan wet lands respectively . Exotic fishes (4 species) had constituted 16.9% of the total identified specimens. Among identified specimens, Capoeta huhsei , Barbatula kermanshahensis, Squalius lepidus, Acanthobrama marmid, Seminemacheilus sp. and Oxynoemacheilus sp. had the most ecological importance. The results showed that the fish diversity in the main wetlands of the Hamadan Province were average.