بررسي غناي گونه اي و فرم هاي رويشي در طول گراديان ارتفاعي مراتع مشجر غرب كشور (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده ارغوان، استان ايلام)

بررسي غناي گونه اي و فرم هاي رويشي در طول گراديان ارتفاعي مراتع مشجر غرب كشور (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده ارغوان، استان ايلام)

رويشگاه زاگرس از جمله منابع مهم بيولوژيك ايران به شمار مي رود كه داراي اهميت ويژه اي از نظر گونه هاي گياهي و جانوري، ذخاير ژنتيكي، مراتع مشجر و ... مي باشد. وجود گونه هاي گياهي متنوع و برخي گونه هاي اندميك ضرورت حفاظت از اين اكوسيستم ها را بيش از پيش آشكارتر مي سازد. اين تحقيق در قسمتي از مراتع مشجر غرب كشور (منطقه حفاظت شده تنگه ارغوان- استان ايلام) انجام گرديده است. غناي گونه اي گياهان مرتعي زيراشكوب با كاربرد شاخص هاي شمارش تعداد گونه، مارگالف، منهينگ و نيز فرم هاي رويشي در طول گراديان ارتفاعي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد بين شاخص هاي مذكور با ارتفاع رابطه غير خطي وجود دارد. روند اين تغييرات به گونه اي است كه با افزايش ارتفاع ميزان غناي گونه اي ابتدا افزايش و پس از رسيدن به ارتفاعات مياني (1800 متر) كاهش مي يابد. از بين شاخص هاي مذكور تنها تغييرات شاخص غناي گونه اي بر حسب تعداد گونه اختلاف معني داري در سطح 01/0 و ساير شاخص ها اختلافي در سطح 05/0 نشان دادند. در بررسي فرم هاي رويشي نيز مشاهده گرديد گياهان تروفيت در ارتفاعات پايين از غناي بيشتري برخوردار مي باشند و با افزايش ارتفاع از تعداد اين گياهان كاسته شده و به تعداد ساير فرم هاي رويشي اعم از همي كريپتوفيت، كريپتوفيت، ژيوفيت و فانروفيت افزوده مي شود. به طور كلي تروفيت ها با 48% و فانروفيت ها با 9% به ترتيب بيشترين و كمترين فراواني را به خود اختصاص داده اند.

Zagros growth-place is one of the important resources of Iran that has special value regarding plant and animal species, genetic resources, woodland. Existence of various plant species and some endemic ones makes the preservation of this ecosystem necessary. This research has been conducted in parts of the woodland which is located in the west of our country. plant species richness with the application of the important indexes such as: species number, Margalef, Menhink, and plant life forms along the altitudinal gradient were evaluated. The obtained results indicated that there is a non-linear relationship between the cited indexes and altitude. The richness showed an increase in rate up to the mid-altitude (1850 m) and after that it decreases. Among them, only species richness index showed significant difference with ?=0.01. Study of plant life forms showed a decrease in frequency of Therophyte rate to the higher altitude, and other life forms increase. In general, Therophyte with 48% and Phanerophyte with 9% respectively have allocated the maximum and minimum of frequency to themselves. Keywords: Species richness, life form, altitudinal gradient, woodland, preserved region, Zagros