سبك تاريخنگاري فردوسي در شاهنامه

مقاله حاضر به بررسي سبك تاريخ نگاري فردوسي در شاهنامه، پرداخته است. در اين مطالعه ابتدا به روش توصيفي– تطبيقي، مواد تاريخي شاهنامه با منابع تاريخي بعد از اسلام تا قرن هشتم مقايسه شده سپس با روش تحليلي – انتقادي، اختلافات آنها بررسي و سبك تاريخنگاري شاهنامه ارايه شده است. بر اين اساس، نخست كليّات تاريخنگاري فردوسي مانند موضوع، روش، قالب و منابع بطور اجمالي معرفي شده اند، سپس به بيان ويژگيهاي سبك تاريخنگاري فردوسي پرداخته شده است؛ از آن جاييكه شاهنامه علاوه بر جنبه تاريخي، جنبه ادبي نيز دارد، به عناصر داستانپردازي و شعر هم توجّه ميكند و ويژگيهايي مخصوص به اين بُعد را دارد. با اين وجود، داستانپردازي سبب نشده است كه فردوسي در بيان زمان و مكان و شخصيّت پردازيها امانتداريي را كه لازمه كار يك مورخ است، فراموش نمايد.

The current essay studies Ferdowsiʹs historiographic style in Shahnameh. Using descriptive- comparative method, the historical issues and their historical references after Islam up to the 8th century have been compared in this study, then in analytical- critic method, their differences have been studied and historiographic style of Shahnameh was offered. Accordingly, the generalities of Ferdowsi historiography such as subject matter, methodology, framework, and references are first introduced briefly. Then, the specifications of his historiographic style are described; since Shahnameh has both literary and historical aspects, it considers the elements of story and poetry as it enjoys the special specifications of this aspect. However, the story writing has not caused he ignored the borrowing required for a historian in describing time and place and the characters.