راز جاودانگي آثار معماري(تحليلي بر نگرشهاي نوگرا و فرانوگرا و رويكرد هاي فراگيرتر)

راز جاودانگي آثار معماري(تحليلي بر نگرشهاي نوگرا و فرانوگرا و رويكرد هاي فراگيرتر)

بررسي عوامل موثر بر تداوم و جاودانگي يك اثر معماري و تعاريف گوناگون ارايه شده از يك اثر جاودانه از آن جهت ضروري است كه امروزه پس از دو دوره هنري نوگرا و فرانوگرا و تلاش آنها براي ايجاد يك ميراث نوين هنري ماندگار و اصيل، عمر هنر بسيار كمتر از گذشته شده است. به طوري كه امروزه شاهد شكل گيري آثار هنري هستيم كه نه تنها در ميان جامعه معماران بلكه بين عامه مردم نيز جايگاهي نداشته و چيزي براي عرضه به آيندگان ندارد. اين امر علاوه بر از دست رفتن سرمايه كشور باعث فراموش شدن و بيارزش شدن هنري چون معماري مي شود . در واقع چنين معماري دچار روزمرگي شده و بريده از آرمانها ، اسير حالت مصرفي، همچون هر كالايي، داراي تاريخ مصرف و انقضا ميگردد. توجه به اين مسايل كه جاودانگي تا چه حد به ويژگيهاي فيزيكي اثر و تا چه حد در فرهنگ يا عوامل متافيزيكي ريشه دارد؟ بداعت نخبه پسندانه چقدر به جاودانگي كمك ميكند و جايگاه فرهنگ عامه در اين روند چگونه ميتواند باشد؟ در اين مقاله با رويكردي كيفي ، شهودي و پديد ارشناسانه تعاريف گوناگون از يك اثر جاودانه در قالب سه نگرش نخبهپسند، عام پسند و ديدگاه فراگير مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفتهاست و در نهايت آثار معماري و مصاديق شكل گرفته با اين نگرشها بررسي شده است. برحسب نتايج به دست آمده مي توان چنين اظهار نظر كرد كه هر دو تعريف نخبهگرا و مردمگرا، كه حتي در ارايه اصول مربوط به ماندگاري يك اثر ناتوانند، نميتوانند به جاودانگي يك اثر كمك كنند . آنچه كه از بررسيها بدست آمد نشان ميدهد كه لازمه جاودانگي يك اثر، توجه همزمان به تمام ابعاد انساني مطرح در حوزه معماري چون انسان، هنرمند، جامعه، تاريخ، طبيعت وخداوند است و هنرمند (در نگرش نخبهپسند) و جامعه (در نگرش عام پسند) هر دو به عنوان انسان در ارتباط با دو بعد ديگر طبيعت و خدا است كه به وحدت نزديك مي شوند و ميتوانند آثار جاوداني را بيافرينند. اصول ارايه شده توسط مرحوم "پيرنيا" براي معماري سنتي ايران چون مردمواري، نيارش، خودبسندگي و پرهيز از بيهودگي ، به اين جهت مايه جاودانگي است كه هم در طبيعت مشاهده ميشود و هم از صفات فعل خداوند است، اين صفات بيش از آنكه بومي و سنتي باشد عقلانياند و به همين جهت معماري اسلامي ايران مظهري از معماري جاودان را شكل ميدهد.

Evaluation of influencing factors on durability and eternity of an architectural work and presented definitions of immortal work is essential because today, after two artistic periods of modernism and post modernism and their attempt to establish a modern artistic eternal and genuine heritage, the art life has become less than the past. As we are experiencing the formation of identity-less artistic works with no place among architects and people. This issue causes an art such as architecture to be forgotten as well as the loss of the assets of the country. In fact such architecture would become a consumable stuff with an expired date. The purpose of this research is to comprehend the definition of an eternity of a work and it’s forming factors.The research tries to answer the following questions: How far does eternity originate from physical attributions or culture factors of a work? How much does elite’s taste help eternity and what could be the role of public culture in this approach? In this paper with a qualitative, intuitive, and phenomenological approach the definitions of an eternal work is reviewed from three points of view including eliteorientated, public orientated, and a pervasive approach. Finally architectural works within these points of views are studied. The outcome of the research suggests that neither of elite-orientated definition nor public-orientated one can cause the eternity of work or help to its durability. However, it shows that the requirements of the eternity of a work is to simultaneously consider all human dimensions presented in the architectural field including the human being, artist, community, history, nature, creator, society in relationship with two other dimensions of the nature and God that are close to unity and can create eternal work. The five principles of Iranian traditional architecture presented by Pirnia are the eternity source because they are both seen in the nature and Godʹs deed properties. These qualifications are more intellectual rather than native and as a result Iran traditional architecture forms manifestation of eternal architecture.