بررسي آسيب‌ پذيري شبكه‌هاي ارتباطي شهرها در مقابل زلزله با استفاده از روش IHWP , GIS مطالعه موردي منطقه شش شهرداري تهران

بررسي آسيب‌ پذيري شبكه‌هاي ارتباطي شهرها در مقابل زلزله با استفاده از روش IHWP , GIS مطالعه موردي منطقه شش شهرداري تهران

زلزله گاه مي‌تواند خسارات عظيمي در زندگي بشر به بار آورد از جمله، مختل كردن شبكه‌هاي ارتباطي كه امكان نجات زلزله‌زدگان به ويژه در72 ساعت اوليه را با مشكل جدي روبه‌رو مي‌سازد. امروزه به وجود آمدن اين وضعيت خطرناك به دنبال كم‌عرض بودن راه‌ها، دور بودن از مراكز خدماتي و درماني و قرارگيري در منطقه‌اي با زلزله‌خيزي بالا، نتيجه گسترش كالبدي و افزايش تراكم شهرهاي بزرگ است كه منجر به از بين رفتن كارايي شبكه‌هاي ارتباطي، حجم بالاي تلفات انساني و خسارت‌هاي مالي مي‌شود. منطقه شش شهر تهران با حدود 220 هزار نفر جمعيت درسال1385 و 20 كيلومتر مربع مساحت، يكي از مهم‌ترين مناطق شهر تهران به‌شمار مي‌‌آيد. تمركز نهادهايي نظير وزارتخانه‌ها، سفارتخانه‌ها، موسسات آموزش عالي، مراكز درماني و بيمارستان‌هاي عمومي، شركت‌هاي بزرگ اقتصادي و غيره بيانگر اهميت بالاي اين منطقه از ديدگاه شهري و كشوري است. اين موضوع به نوبه خود توجه به مسايل مديريت بحران و حوادث در اين محدوده را ضروري مي‌سازد در اين پژوهش با استفاده از مواردي چون دسترسي به مراكز درماني، رابطه بين عرض خيابان و ارتفاع ساختمان‌ها، تراكم ساختماني و جمعيتي، كاربري زمين، PGA منطقه و كيفيت ابنيه از طريق مدل‌هاي مختلف تلفيق اطلاعات و نقشه‌ها كه براساس مدل تحليل سلسله مراتبي معكوس تركيب شده‌، ميزان آسيب‌پذيري شبكه‌هاي ارتباطي منطقه شش در مقابل زلزله مشخص شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه بدنه خيابان‌هايي با تراكم ساختماني و جمعيتي بالا، كيفيت ابنيه پايين، فاصله زياد تا مراكز امدادي نسبت به ساير قطعه‌ها و درجه محصوريت بيشتر، از ميزان آسيب‌پذيري بالايي برخوردار بوده تا حدي‌كه به عنوان بخش‌هاي آسيب‌پذير شناخته مي‌شود كه با حركت از سمت شمال منطقه به طرف جنوب به اين ميزان افزوده مي‌شود. در مقابل بزرگراه‌ها و خيابان‌هاي با عرض بيشتر و تراكم ساختماني و جمعيتي كمتر از آسيب‌پذيري كمتري برخوردار است.

Great earthquakes mostly caused huge damages to human life. Vulnerability of street networks is one of this damages which makes the rescue operation dealing with serious problems. Physical expansion and high density in big cities may cause hazardous condition in case of earthquake because of narrow lines, being far from medical care centers and locating in high risk area. In case of earthquake the streets network will be destroyed and large amount of human injures and property damages are on the way. The 6th zone of Tehran, with population of approximately 2200000 in 1385 and area of 20 km2 is one of the most important zones of Tehran. Existence of some land-uses such as ministries, embassies, higher educational institutes, medical centers and regional hospitals, immense enterprise companies, etc, reflects the high importance of this zone. This issue expresses the need for paying more attention to problems such as disaster and incident management. In this paper by employing indexes such as accessibility to medical centers, relation between width of street and height of building, construction and population density, land-use, PGA, building quality, vulnerability rate of street network of 6th zone against earthquake were calculated and combined using IHWP method and GIS. The findings of this research reveal that facade of streets with high density of construction and population, low building quality, further distance to SOS center and high level of inclusion have high rate of vulnerability compared with other facade of streets. From north to south of the zone the vulnerability of facade of streets increases. Also highways and facade of streets which have more width and less construction and population density have less value of vulnerability. Street with vulnerable bridge, high level of inclusion, construction and population density, are more vulnerable.