بررسي اثرات متقابل ژنوتيپ در محيط بر خصوصيات مورفولوژيكي ، عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام جديد ذرت دانه اي ( Zea mays L)

بمنظور مطالعه عملكرد و اجزاي عملكرد و پايداري هيبريدهاي جديد خارجي ذرت دانه اي (. Zea mays L )، آزمايشي با 18 هيبريد تجاري (شامل 15 هيبريد خارجي زودرس و متوسط رس) و نيز 3 رقم هيبريد تجاري ايراني (KSC704، KSC647، DC370) به عنوان شاهد در دو سال زراعي 88-1387 و 89-1388، در قالب دو طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي به اجرا در آمد. نتايج اين آزمايش نشان داد كه هيبريدهاي سينگل كراس EXP1 و دابل كراس 370 با عملكرد دانه 5/16 و 1/12 تن به ترتيب برترين و ضعيف ترين هيبريد ازنظر عملكرد دانه مي باشد. هيبريد EXP1 همچنين ازنظر صفات تعداد رديف دانه در بلال، عمق دانه، طول بلال و قطر ساقه نيز برترين هيبريد بود. بررسي همبستگي ساده نشان داد كه عملكرد دانه همبستگي مثبت و معني داري با صفات ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تعداد رديف دانه در بلال، عمق دانه، تعداد روز تا رسيدگي فيزيولوژيك، طول بلال و تعداد برگ گياه دارد. همچنين مشاهده شد كه صفت درصد چوب بلال بطور منفي با عملكرد همبسته مي باشند. تجزيه خوشه اي با روش Ward’s و با استفاده از اطلاعات بدست آمده از هر دو سال انجام گرفت. نتايج نشان داد كه ارقام ذرت دانه اي به چهار گروه مجزا تفكيك شدند

In this study 18 corn hybrids consist of 15 new early and mid mature foreign hybrids and three commercial Iranian corn hybrids (KSC704, KSC647 and DC370) as controls were evaluated at two RCBD with three replications at the Khorasan Razavi Agricultural Research and Natural Resources Center, during 2008 -2010. Results showed that hybrid EXP1 and DC370 with 16.5 and 12.1 t.ha-1 were the best and the worst hybrids, respectively. Also, the EXP1 hybrid was better than others for no. rows, kernel depth, ear length and stem diameter. The results of simple correlation showed positive and significant correlations between grain yield with plant height, ear height, No. rows kernel depth, days to physiological maturity, ear length and leaves no. Also, we estimated negative correlation between grain yield and cob percentage. Results of cluster analysis by Wards’ method based on two years data showed that these corn varieties can be divided in four clusters