بررسي دريافت نور و برخي ويژگيهاي كانوپي در كشت هاي خالص و مخلوط ذرت ( Zea mays L) و باقلا ( Vicia faba L)

سيستم هاي كشت مخلوط يكي از روش هاي مديريت صحيح تو ليد محصولات زراعي است كه منجر به بهبود جذب و كارايي مصرف منابع توسط گياهان مي شود. با همين هدف به منظور بررسي دريافت نور و برخي ويژگي هاي كانوپي دركشت هاي خالص و مخلوط ذرت (. Zea mays L )و باقلا Vicia faba تحت شرايط آب و هوايي تبريز، آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي تصادفي با سه تكرار و 15 تيمار در ايستگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز در سال زراعي 86- 1385 اجرا گرديد. تيمارها شامل سه تراكم كشت خالص ذرت (6، 7 و 8 بوته در متر مربع)، سه تراكم كشت خالص باقلا (30، 40 و 50 بوته در متر مربع) و نه تركيب تيماري براي كشت مخلوط دو گونه به روش افزايشي بودند. نتايج نشان داد كه شاخص سطح برگ، درصد نور دريافتي و شاخص كلروفيل در كشت مخلوط نسبت به تك كشتي هاي ذرت به ترتيب 88/2 ، 37 و 94/11 درصد و نسبت به تك كشتي هاي باقلا به ترتيب 63/2 ،30 و 27/9 درصد افزايش نشان داد. ميانگين دماي داخل كانوپي تيمارهاي كشت مخلوط نسبت به ميانگين تك كشتي هاي ذرت و باقلا نيز به ترتيب 17/2 و 88/2 درجه سانتيگراد كمتر بود. در بين كشت هاي مخلوط، تركيب تراكمي هشت بوته ذرت و 50 بوته باقلا در متر مربع بهترين تيمار از نظر دريافت نور توسط كانوپي، شاخص سطح برگ كانوپي، شاخص كلروفيل و دماي كانوپي تشخيص داده شد. ارزيابي تيمارهاي مختلف كشت مخلوط با استفاده از نسبت برابري زمين (LER) نشان داد كه ميزان LER در تمام تيمارهاي مخلوط ذرت و باقلا بزرگتر از يك بود. تركيب تيماري 6 بوته ذرت با تراكم هاي 50 و 40 بوته باقلا، بالاترين نسبت برابري زمين (97/1) را به خود اختصاص داد كه معادل 5/97 درصد افزايش در بهره وري استفاده از زمين نسبت به كشت خالص دو گونه بود و اين نشان دهنده برتري كشت مخلوط در مقايسه با كشت خالص است

Intercropping is a correct method of management for crop production and leads to improvement of resource absorption and use by plants. In order to evaluate light interception and some characteristics of canopy in monocropping and intercropping of maize (Zea mays L.) and faba bean (Vicia faba L.) under climatic conditions of Tabriz, a field experiment was conducted in 2006-2007 at the Research Station of the Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran. The experiment was laid out as randomized complete block design with fifteen treatments and three replications. Treatments were including mono-cropping of maize densities (6, 7 and 8 plants. m-2) and faba bean densities (30, 40 and 50 plants. m-2) and 9 treatments of intercropping included combination of densities. Two plant species intercropped on the basis of additive series design. The results showed that leaf area index, light interception and chlorophyll index in intercropping were 2.88, 37 and 11.94 % more than those in monocropping of maize and 2.63, 30 and 9.27 % more than those in pure stand of faba bean, respectively. Among intercrops, combination of 8 maize plants and faba bean plants. m-2 was best intercrop regard to light interception canopy leaf area index, chlorophyll index and canopy temperature. Maximum land equivalent ratio (1.97) was attained by 6 maize plants. m-2 with 40 and 50 plants/m2 of faba bean intercropping combinations. This means that grain yield per unit area in intercropping improved by 97%, compared with monocropping, intercropping had advantage over sole crop