اثر تنش خشكي و محلول پاشي عناصر كم مصرف بر ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و جذب عناصر غذايي در آفتابگردان (Helianthus annus L.)

اثر تنش خشكي و محلول پاشي عناصر كم مصرف بر ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و جذب عناصر غذايي در آفتابگردان (Helianthus annus L.)

به منظور بررسي اثر محلول پاشي عناصر كم مصرف آهن، روي و منگنز بر ميزان كلروفيل، فلورسانس كلروفيل، مقادير كربوهيدرات و پرولين برگ، جذب عناصر غذايي و ارتباط آنها با عملكرد دانه گياه آفتابگردان (رقم آلستر) در دو مرحله تنش خشكي، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 86-1385 در دانشگاه زابل انجام گرفت. تيمار خشكي بصورت قطع آبياري در دو مرحله گلدهي و پر شدن دانه به همراه تيمار شاهد (بدون قطع آبياري) بعنوان عامل اصلي و محلول پاشي عناصر كم مصرف به صورت هاي مصرف آهن، روي، منگنز، آهن+روي، آهن+منگنز، روي+منگنز، آهن+روي+منگنز بعنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج تجزيه آماري داده ها نشان داد تنش خشكي عملكرد دانه آفتابگردان را به صورت معني داري كاهش داد و بيشترين ميزان كاهش مربوط به مرحله پر شدن دانه ها بود. ميزان كاهش عملكرد دانه در اين مرحله نسبت به تيمار شاهد معادل 3/24 درصد بود. استفاده از عناصر كم مصرف سبب تغيير معني داري در افزايش عملكرد دانه نشد. با اعمال تنش خشكي ميزان فلورسانس كلروفيل، عدد كلروفيل متر، كربوهيدرات‌هاي محلول و پرولين تغيير يافت و بيشترين مقادير آنها در تيمار خشكي مرحله گلدهي بدست آمد. در بين عناصر كم مصرف بيشترين ميزان فلورسانس كلروفيل مربوط به تيمار محلول پاشي آهن، ميزان كلروفيل مربوط به تيمار آهن+ منگنز، پرولين مربوط به تيمار روي و كربوهيدرات مربوط به تيمار آهن+روي+منگنز بودند. در اين آزمايش برخلاف عنصر روي، بالاترين مقدار عناصر آهن و منگنز در تيمار شاهد و كمترين آنها در طي اعمال تنش خشكي در مرحله پر شدن دانه ها بدست آمدند . از نتايج بدست آمده در اين آزمايش مي توان نتيجه گيري كرد كه تنش خشكي در مرحله پر شدن دانه ها بيشترين كاهش را در عملكرد دانه آفتابگردان باعث شود. هر چند بيشترين ميزان فلورسانس كلروفيل و غلظت كربوهيدرات و پرولين در مرحله گلدهي بدست آمد، اما به علت كاهش طول دوره پر شدن دانه ها و نيز عدم جذب كافي عناصر كم مصرف به خصوص منگنز، تاثير تنش خشكي در مرحله پر شدن دانه ها بيشتر از مرحله گلدهي بود.