ارزيابي كارآيي مصرف آب و عملكرد دانه ارقام كنجد در شرايط آبياري متفاوت به عنوان كشت دوم

ارزيابي كارآيي مصرف آب و عملكرد دانه ارقام كنجد در شرايط آبياري متفاوت به عنوان كشت دوم

اين پژوهش مزرعه اي در دو سال متوالي در رامهرمز انجام شد تا اثر تيمارهاي مختلف آبياري بر كارآيي مصرف آب و عملكرد دانه ارقام كنجد مورد ارزيابي قرار گيرد. آزمايش ها به صورت كرت هاي خردشده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار طراحي شد، به طوري كه سطوح آبياري (I1، I2، I3 و I4 : آبياري پس از 150، 200، 250 و 300 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير) در كرت هاي اصلي و ارقام كنجد (Yellow witte، TN238، TS3، صفي آبادي و محلي رامهرمز) در كرت هاي فرعي قرار گرفتند. با افزايش شدت كمبود آب، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه در واحد سطح كاهش يافتند. تمامي اين صفات همبستگي مثبتي با همديگر داشتند كه نشان مي دهد كاهش هر يك از اين صفات مي تواند اثر زيان باري بر عملكرد كنجد در مزرعه داشته باشد. رقم TS3 از نظر ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه در مقايسه با ساير ارقام برتر بود. شاخص برداشت همه ارقام كنجد با كاهش فراهمي آب، افزايش يافت. بنابراين، در گياه زراعي كنجد اثر آبياري محدود بر عملكرد بيولوژيك بيش تر از اثر آن بر عملكرد دانه مي باشد. رقم TS3 در هر دو سال بالاترين كارآيي مصرف آب را داشت. بيش ترين كارآيي مصرف آب در شرايط كمبود شديد آب به دست آمد كه نشان مي دهد گياه زراعي كنجد با مصرف كم آب قادر به توليد عملكرد مناسب مي باشد.

This 2-year research was carried out in Ramhormoz to evaluate the effect of different irrigation regimes on water use efficiency (WUE) and grain yield of sesame cultivars. The experiments were arranged as spilit plot based on RCB design in four replications with irrigation treatments (I1, I2, I3 and I4: irrigation after 150, 200, 250 and 300 mm evaporation from class-A pan) in main plots and sesame cultivars (Yellow witte, TN238, TS3, Safiabadi and local cultivar of Ramhormoz) in subplots. Plant height, leaves per plant, biological yield and grain yield were decreased with increasing the severity of water deficit. All these traits were positively correlated with each other, suggesting that a decline in one of them could have a deleterious effect on sesame performance in the field. TS3 was a superior cultivar in plant height, biological and grain yields under all irrigation treatments. The harvest index of all sesame cultivars was increased with decreasing water availability. Thus, water limitation reduces biological yield more than grain yield in sesame. TS3 had the highest WUE in both years. The highest WUE was obtained under severe water deficit, indicating that sesame can produce acceptable yield with low water consumption